ΚΩΣΤΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΟΡΤΡΑΙΤΑ
Αντάρτης, οπλουργός και φωτογράφος .
Κείμενο : Απόστολος Κ. Αποστολάκης
Ο Κώστας Αλεξάνδρου είναι από τις περιπτώσεις εκείνες που η υστεροφημία του δεν είναι ανάλογη της προσφορά του .
Δεν φόρεσε στολές , δεν παρήλασε σε δρόμους και σε πλατείες τις μέρες τις απελευθέρωσης. Δεν πολυφωτογραφήθηκε και ας οφείλουμε σε αυτόν πλούσιο φωτογραφικό αρχείο της περιόδου . Δεν διαφήμισε την προσφορά του στον αγώνα, ήταν από χαρακτήρα άτομο χαμηλών τόνων , σεμνός και διακριτικός .
Γεννημένος το 1903 ο Κώστας Αλεξάνδρου πριν τον πόλεμο ασκούσε το επάγγελμα του μαχαιροποιού. Επάγγελμα που ακολουθούσε η οικογένεια από το 1830 . Οι Αλεξάνδρου ήταν οι μοναδικοί μαχαιροποιοί της Μαγνησίας και από τους πιο φημισμένους στην Θεσσαλίας . Λίγο πριν μπει η δεκαετία του τριάντα ο Αλεξάνδρου άφησε την Κερασιά όπου μέχρι τότε η οικογένεια διατηρούσε το μαχαιράδικο και κατέβηκε στον ακμάζοντα βιομηχανικά τότε Βόλο . Τα μαχαίρια του γνωστά, αλλά όχι μόνο αυτά . Κατασκεύαζε κάθε είδους παρεμφερή εργαλεία . Για γεωργούς κλαδευτήρια , για κτηνοτρόφους κουρευτικά ψαλίδια και μαχαίρια,για ξυλοκόπους τσεκούρια , για μοδίστρες και κουρείς ψαλίδια.
Στον πόλεμο του σαράντα λόγω ηλικίας δεν τον έστειλαν στο μέτωπο .
Τον έστειλαν στην Λάρισα στην εφορία υλικού πολέμου. Εξ αιτίας της αγάπης που είχε για το κυνήγι αγαπούσε πολύ τα όπλα και έτσι δήλωσε οπλουργός. Κάτι σαν διαίσθηση του έλεγε ότι η νέα ειδικότητα θα του ήταν αργότερα χρήσιμη . Όταν τους πήγαν στην υπηρεσία κάποια λάφυρα από το Αλβανικό μέτωπο, χρειάστηκε να περιεργαστεί ένα Αμερικάνικο πολυβόλο Τόμσον . Αυτό ήταν … Ανακάλυψε ότι είχε ταλέντο να επισκευάζει όπλα όταν κατάφερε να το επιδιορθώσει . Στην κατάρρευση του μετώπου και στην άτακτη διάλυση του Ελληνικού στρατού, έδωσε στους συνεργάτες του από ένα όπλο και έφυγαν κρυφά για τον Βόλο . Έκρυψαν τα όπλα και περίμεναν την κατάλληλη ώρα που θα άναβε η σπίθα της Αντίστασης.
Από τις παρέες του κυνηγιού γνώριζε τον Διοικητή Ασφάλειας Βόλου ο οποίος τον παρότρυνε να φωτογραφίζει κρυφά τις κινήσεις των Βλάχων Λεγεωνάριων. Ήταν η εποχή που ορισμένοι Βλάχοι με τις πλάτες των Ιταλών προσπαθούσαν να αναπτύξουν αυτονομιστικό κίνημα στην Θεσσαλία και στα Βλαχόφωνα χωριά της Πίνδου .Στην Μαγνησία υπήρχαν και συνεχίζουν να υπάρχουν πολυπληθείς οικισμοί Βλάχων και έτσι ο Αρχηγός των προδοτικών ομάδων της Λεγεώνας, Αλκιβιάδης Διαμάντης επισκέπτονταν συχνά τον Βόλο .Έμενε μάλιστα στο καλύτερο τότε ξενοδοχείο της εποχής . Στο ΠΑΛΛΑΣ
Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι ο Αλεξάνδρου είχε μάθει και την τέχνη του φωτογράφου από τον συγγενή του πασίγνωστο σε όλη την Ελλάδα φωτογράφο, Στέφανο Στουρνάρα . (1)
Παράλληλα ο Αλεξάνδρου είχε γίνει σύνδεσμος με τους πρώτους αντάρτες του ΕΛΑΣ που δημιούργησαν τις πρώτες ομάδες στο χωριό του όπου αργότερα αναπτύχθηκε το φημισμένο 54ο Σύνταγμα .
Ο Διοικητής Ασφάλειας Βόλου Αγραφιώτης, πατριωτικά σκεπτόμενος τον παρότρυνε να φυγαδεύσει τα όπλα της υπηρεσίας του προκειμένου να μην πέσουν στα χέρια των Λεγεωανάριων που ήταν συνεργάτες των Ιταλών . >> Ας τα πάρουν οι αντάρτες στο βουνό. Έλληνες είναι και ας είναι ότι είναι << του είπε με νόημα.Προφανώς είχε είχε καταλάβει ποιοι ήταν οι πρωτοπόροι του βουνού.
Η προσφορά του Αλεξάνδρου ως οπλουργού του ΕΛΑΣ ξεκίνησε όταν κατάφερε να επιδιορθώσει ένα χαλασμένο αυτόματο Τόμσον για τον καπετάνιο Διονύση Γκουκούση (Καραντάου) .
Οι ανάγκες του αγώνα τον στέλνουν και σε άλλα σημεία της Θεσσαλίας Στην Σελίτσιανη ( σημερινή Ανατολή), στην Σπηλιά Κισσάβου και μετά στην στην Πίνδο .Πάντα βέβαια με τα πόδια .Πίσω του αφήνει την γυναίκα του με τα δύο παιδιά τους Στέφανο και Σεβαστή . Στην Πόρτα (σημερινή Πύλη Τρικάλων) όπου στις 8-6-43 θα γίνονταν μία από τις πιο γνωστές μάχες στην Θεσσαλίας με τους Ιταλούς, η εφευρετικότητα του Αλεξάνδρου έλαμψε . Εκεί βρέθηκε ένα πολυβόλο Χότσκις αλλά οι τρεις χιλιάδες σφαίρες που το συνόδευαν δεν ταίριαζαν . Ήταν κατά δύο χιλιοστά μεγαλύτερες . Κάθισε με το σφυρί και το κοπίδι και με κίνδυνο της ζωής του τις κόντυνε όλες . Μία, μία.
Το πολυβόλο αυτό έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην μάχη της Πόρτας όπως καθοριστική για την εξέλιξη του αντάρτικου στην Θεσσαλία, ήταν η νίκη των δυνάμεων του ΕΛΑΣ. Η νίκη αυτή ενάντια στους Ιταλούς και τους Λεγεωνάριους αναπτέρωσε το ηθικό των Θεσσαλών και πολλαπλασίασε τις προσχωρήσεις αντρών στο αντάρτικο. Ο Στρατηγός Σαράφης στο βιβλίο του >Ο ΕΛΑΣ< υπολογίζει τους νεκρούς Ιταλούς σε 700.
Στην συνέχεια ο Αλεξάνδρου δημιούργησε συνεργείο επισκευής όπλων στην Τούργια Κρανιά Γρεβενών. Παράλληλα δούλευε και σαν κουρέας για τις ανάγκες των ανταρτών . Ακόμα και δόντια έβγαζε αφού κουβαλούσε μαζί του την δοντάγρα για εξαγωγή δοντιών . Την είχε κληρονομήσει από τον πατέρα του . Όπου ανάγκη, πρώτος ο σεμνός οπλουργός.
Οι ανάγκες του αντάρτικου στο Πήλιο και Μαυροβούνι τον έφεραν ξανά στα μέρη του . Δημιούργησε στην Άνω Κερασιά στην αρχή και μετά στο γειτονικό Βένετο, συνεργείο και επισκεύαζαν όπλα του Συντάγματος . Μαζί του πάντα ο Αποστόλης Ταγματάρχης. Αναφέρει στην Νίτσα Κολιού και άλλους μαστόρους του συνεργείου . Τον Σπύρο Κεραμίδα, τον Γιώργο Μητσόπουλο,τον Βασίλη Κωστάκη, τον ωρολογά Ιωνά ,τον Κώστα Γκουτζινόπουλο, τον Γρηγόρη Καραΐσκο, τον Νίκο Γαλανάκη .
Μία φορά τα πολυβόλα του ΕΛΑΣ κατέρριψαν στο Πήλιο ένα Γερμανικό αεροπλάνο από το οποίο ξήλωσαν όλα τα εφοδιά του . Μαζί και ένα πολυβόλο διπλό με δύο κάνες αλλά με μία σκανδάλη . Ο Αλεξάνδρου και το συνεργείο του βρήκαν τρόπο να το χωρίσουν. Κατασκεύασαν και δεύτερη σκανδάλη και έτσι αποκτήθηκαν δύο πολυβόλα . Ήταν η ανάγκη για απαιτούμενη οικονομία σφαιρών που έπρεπε να γίνεται .
Στην μεγάλη επιχείρηση των Γερμανών για να καταστρέψουν την έδρα του 54ου Συντάγματος , ο Αλεξάνδρου λειτούργησε και σαν φωτογράφος . Σε αυτόν οφείλονται πολλές φωτογραφίες της εποχής .
Ο ξαδερφός του Νίκος Στουρνάρας ο οποίος διατηρούσε το γνωστό φωτογραφείο του πατέρα του Στέφανου στον Βόλο, τον είχε προμηθεύσει μηχανή και φίλμ για τις ανάγκες διάσωσης της ιστορίας . Μερικές από αυτές μου εμπιστεύθηκε ο γιός του Αλεξάνδρου,ο Χαράλαμπος (2) και τις παρουσιάζω σήμερα .
Ο Αλεξάνδρου είχε την γνωστή τύχη των ΕΑΜιτών αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης . Το μετακατοχικό κράτος τον εξόρισε. Όταν γεννήθηκε το στερνοπαίδι του ο Χαράλαμπος ,αυτός απουσίαζε για την γνωστή ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ στον Μούδρο και στην Μακρόνησο .Μετά την αποφυλακισή του συνέχισε το επάγγελμα που αγαπούσε, στην οδό Παπακυριαζή στην συνοικία Παλαιά Βόλου
Πέθανε το 1997 . Στην νεκρολογία του ο γνωστός Κερασιώτης λογοτέχνης Ηλίας Λεφούσης έγραφε:
>> Από τα χέρια του γεμάτα δύναμη και τέχνη, πλην των πολλών άλλων, πέρασαν τα παμπάλαια ιερά όπλα της Εθνικής μας Αντίστασης.<<
Στην ίδια νεκρολογία ο Λεφούσης εξομολογήθηκε ότι ( αξιοποίησε με άλλο όνομα ) την προσωπικότητα του Αλεξάνδρου σε αρκετά βιβλία του . Η πιο γνωστή περίπτωση στο βιβλίο Ασημίνα Λαΐου το οποίο έγινε και πετυχημένο σήριαλ στην τηλεόραση . Εκεί αναφέρεται ως Κώστας Ψηφής
Αντάρτης, οπλουργός και φωτογράφος .
Κείμενο : Απόστολος Κ. Αποστολάκης
Ο Κώστας Αλεξάνδρου είναι από τις περιπτώσεις εκείνες που η υστεροφημία του δεν είναι ανάλογη της προσφορά του .
Δεν φόρεσε στολές , δεν παρήλασε σε δρόμους και σε πλατείες τις μέρες τις απελευθέρωσης. Δεν πολυφωτογραφήθηκε και ας οφείλουμε σε αυτόν πλούσιο φωτογραφικό αρχείο της περιόδου . Δεν διαφήμισε την προσφορά του στον αγώνα, ήταν από χαρακτήρα άτομο χαμηλών τόνων , σεμνός και διακριτικός .
Γεννημένος το 1903 ο Κώστας Αλεξάνδρου πριν τον πόλεμο ασκούσε το επάγγελμα του μαχαιροποιού. Επάγγελμα που ακολουθούσε η οικογένεια από το 1830 . Οι Αλεξάνδρου ήταν οι μοναδικοί μαχαιροποιοί της Μαγνησίας και από τους πιο φημισμένους στην Θεσσαλίας . Λίγο πριν μπει η δεκαετία του τριάντα ο Αλεξάνδρου άφησε την Κερασιά όπου μέχρι τότε η οικογένεια διατηρούσε το μαχαιράδικο και κατέβηκε στον ακμάζοντα βιομηχανικά τότε Βόλο . Τα μαχαίρια του γνωστά, αλλά όχι μόνο αυτά . Κατασκεύαζε κάθε είδους παρεμφερή εργαλεία . Για γεωργούς κλαδευτήρια , για κτηνοτρόφους κουρευτικά ψαλίδια και μαχαίρια,για ξυλοκόπους τσεκούρια , για μοδίστρες και κουρείς ψαλίδια.
Στον πόλεμο του σαράντα λόγω ηλικίας δεν τον έστειλαν στο μέτωπο .
Τον έστειλαν στην Λάρισα στην εφορία υλικού πολέμου. Εξ αιτίας της αγάπης που είχε για το κυνήγι αγαπούσε πολύ τα όπλα και έτσι δήλωσε οπλουργός. Κάτι σαν διαίσθηση του έλεγε ότι η νέα ειδικότητα θα του ήταν αργότερα χρήσιμη . Όταν τους πήγαν στην υπηρεσία κάποια λάφυρα από το Αλβανικό μέτωπο, χρειάστηκε να περιεργαστεί ένα Αμερικάνικο πολυβόλο Τόμσον . Αυτό ήταν … Ανακάλυψε ότι είχε ταλέντο να επισκευάζει όπλα όταν κατάφερε να το επιδιορθώσει . Στην κατάρρευση του μετώπου και στην άτακτη διάλυση του Ελληνικού στρατού, έδωσε στους συνεργάτες του από ένα όπλο και έφυγαν κρυφά για τον Βόλο . Έκρυψαν τα όπλα και περίμεναν την κατάλληλη ώρα που θα άναβε η σπίθα της Αντίστασης.
Από τις παρέες του κυνηγιού γνώριζε τον Διοικητή Ασφάλειας Βόλου ο οποίος τον παρότρυνε να φωτογραφίζει κρυφά τις κινήσεις των Βλάχων Λεγεωνάριων. Ήταν η εποχή που ορισμένοι Βλάχοι με τις πλάτες των Ιταλών προσπαθούσαν να αναπτύξουν αυτονομιστικό κίνημα στην Θεσσαλία και στα Βλαχόφωνα χωριά της Πίνδου .Στην Μαγνησία υπήρχαν και συνεχίζουν να υπάρχουν πολυπληθείς οικισμοί Βλάχων και έτσι ο Αρχηγός των προδοτικών ομάδων της Λεγεώνας, Αλκιβιάδης Διαμάντης επισκέπτονταν συχνά τον Βόλο .Έμενε μάλιστα στο καλύτερο τότε ξενοδοχείο της εποχής . Στο ΠΑΛΛΑΣ
Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι ο Αλεξάνδρου είχε μάθει και την τέχνη του φωτογράφου από τον συγγενή του πασίγνωστο σε όλη την Ελλάδα φωτογράφο, Στέφανο Στουρνάρα . (1)
Παράλληλα ο Αλεξάνδρου είχε γίνει σύνδεσμος με τους πρώτους αντάρτες του ΕΛΑΣ που δημιούργησαν τις πρώτες ομάδες στο χωριό του όπου αργότερα αναπτύχθηκε το φημισμένο 54ο Σύνταγμα .
Ο Διοικητής Ασφάλειας Βόλου Αγραφιώτης, πατριωτικά σκεπτόμενος τον παρότρυνε να φυγαδεύσει τα όπλα της υπηρεσίας του προκειμένου να μην πέσουν στα χέρια των Λεγεωανάριων που ήταν συνεργάτες των Ιταλών . >> Ας τα πάρουν οι αντάρτες στο βουνό. Έλληνες είναι και ας είναι ότι είναι << του είπε με νόημα.Προφανώς είχε είχε καταλάβει ποιοι ήταν οι πρωτοπόροι του βουνού.
Η προσφορά του Αλεξάνδρου ως οπλουργού του ΕΛΑΣ ξεκίνησε όταν κατάφερε να επιδιορθώσει ένα χαλασμένο αυτόματο Τόμσον για τον καπετάνιο Διονύση Γκουκούση (Καραντάου) .
Οι ανάγκες του αγώνα τον στέλνουν και σε άλλα σημεία της Θεσσαλίας Στην Σελίτσιανη ( σημερινή Ανατολή), στην Σπηλιά Κισσάβου και μετά στην στην Πίνδο .Πάντα βέβαια με τα πόδια .Πίσω του αφήνει την γυναίκα του με τα δύο παιδιά τους Στέφανο και Σεβαστή . Στην Πόρτα (σημερινή Πύλη Τρικάλων) όπου στις 8-6-43 θα γίνονταν μία από τις πιο γνωστές μάχες στην Θεσσαλίας με τους Ιταλούς, η εφευρετικότητα του Αλεξάνδρου έλαμψε . Εκεί βρέθηκε ένα πολυβόλο Χότσκις αλλά οι τρεις χιλιάδες σφαίρες που το συνόδευαν δεν ταίριαζαν . Ήταν κατά δύο χιλιοστά μεγαλύτερες . Κάθισε με το σφυρί και το κοπίδι και με κίνδυνο της ζωής του τις κόντυνε όλες . Μία, μία.
Το πολυβόλο αυτό έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην μάχη της Πόρτας όπως καθοριστική για την εξέλιξη του αντάρτικου στην Θεσσαλία, ήταν η νίκη των δυνάμεων του ΕΛΑΣ. Η νίκη αυτή ενάντια στους Ιταλούς και τους Λεγεωνάριους αναπτέρωσε το ηθικό των Θεσσαλών και πολλαπλασίασε τις προσχωρήσεις αντρών στο αντάρτικο. Ο Στρατηγός Σαράφης στο βιβλίο του >Ο ΕΛΑΣ< υπολογίζει τους νεκρούς Ιταλούς σε 700.
Στην συνέχεια ο Αλεξάνδρου δημιούργησε συνεργείο επισκευής όπλων στην Τούργια Κρανιά Γρεβενών. Παράλληλα δούλευε και σαν κουρέας για τις ανάγκες των ανταρτών . Ακόμα και δόντια έβγαζε αφού κουβαλούσε μαζί του την δοντάγρα για εξαγωγή δοντιών . Την είχε κληρονομήσει από τον πατέρα του . Όπου ανάγκη, πρώτος ο σεμνός οπλουργός.
Οι ανάγκες του αντάρτικου στο Πήλιο και Μαυροβούνι τον έφεραν ξανά στα μέρη του . Δημιούργησε στην Άνω Κερασιά στην αρχή και μετά στο γειτονικό Βένετο, συνεργείο και επισκεύαζαν όπλα του Συντάγματος . Μαζί του πάντα ο Αποστόλης Ταγματάρχης. Αναφέρει στην Νίτσα Κολιού και άλλους μαστόρους του συνεργείου . Τον Σπύρο Κεραμίδα, τον Γιώργο Μητσόπουλο,τον Βασίλη Κωστάκη, τον ωρολογά Ιωνά ,τον Κώστα Γκουτζινόπουλο, τον Γρηγόρη Καραΐσκο, τον Νίκο Γαλανάκη .
Μία φορά τα πολυβόλα του ΕΛΑΣ κατέρριψαν στο Πήλιο ένα Γερμανικό αεροπλάνο από το οποίο ξήλωσαν όλα τα εφοδιά του . Μαζί και ένα πολυβόλο διπλό με δύο κάνες αλλά με μία σκανδάλη . Ο Αλεξάνδρου και το συνεργείο του βρήκαν τρόπο να το χωρίσουν. Κατασκεύασαν και δεύτερη σκανδάλη και έτσι αποκτήθηκαν δύο πολυβόλα . Ήταν η ανάγκη για απαιτούμενη οικονομία σφαιρών που έπρεπε να γίνεται .
Στην μεγάλη επιχείρηση των Γερμανών για να καταστρέψουν την έδρα του 54ου Συντάγματος , ο Αλεξάνδρου λειτούργησε και σαν φωτογράφος . Σε αυτόν οφείλονται πολλές φωτογραφίες της εποχής .
Ο ξαδερφός του Νίκος Στουρνάρας ο οποίος διατηρούσε το γνωστό φωτογραφείο του πατέρα του Στέφανου στον Βόλο, τον είχε προμηθεύσει μηχανή και φίλμ για τις ανάγκες διάσωσης της ιστορίας . Μερικές από αυτές μου εμπιστεύθηκε ο γιός του Αλεξάνδρου,ο Χαράλαμπος (2) και τις παρουσιάζω σήμερα .
Ο Αλεξάνδρου είχε την γνωστή τύχη των ΕΑΜιτών αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης . Το μετακατοχικό κράτος τον εξόρισε. Όταν γεννήθηκε το στερνοπαίδι του ο Χαράλαμπος ,αυτός απουσίαζε για την γνωστή ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ στον Μούδρο και στην Μακρόνησο .Μετά την αποφυλακισή του συνέχισε το επάγγελμα που αγαπούσε, στην οδό Παπακυριαζή στην συνοικία Παλαιά Βόλου
Πέθανε το 1997 . Στην νεκρολογία του ο γνωστός Κερασιώτης λογοτέχνης Ηλίας Λεφούσης έγραφε:
>> Από τα χέρια του γεμάτα δύναμη και τέχνη, πλην των πολλών άλλων, πέρασαν τα παμπάλαια ιερά όπλα της Εθνικής μας Αντίστασης.<<
Στην ίδια νεκρολογία ο Λεφούσης εξομολογήθηκε ότι ( αξιοποίησε με άλλο όνομα ) την προσωπικότητα του Αλεξάνδρου σε αρκετά βιβλία του . Η πιο γνωστή περίπτωση στο βιβλίο Ασημίνα Λαΐου το οποίο έγινε και πετυχημένο σήριαλ στην τηλεόραση . Εκεί αναφέρεται ως Κώστας Ψηφής
Πηγές: Νίτσα Κολιού , Γρηγόρης Ρέντης, Χαράλαμπος Κ .Αλεξάνδρου, ΣΤΑ ΑΡΜΑΤΑ ΣΤΑ ΑΡΜΑΤΑ, Σταύρος Παπαγιάννης ( Τα παιδιά της Λύκαινας) .
Σημείωση 1: Ο Στέφανος Στουρνάρας πασίγνωστος φωτογράφος και ζωγράφος .(πολλές πληροφορίες στο διαδίκτυο)
Σημείωση 2: Ο Χαράλαμπος Κ. Αλεξάνδρου είναι πρόεδρος του Κ.Ι.ΠΟ.ΚΕ. Κέντρο Ιστορίας Πολιτισμού Κερασιάς (Μαγνησία), το οποίο διαθέτει δικό του μικρό Μουσείο με ιδιαίτερη έμφαση στην ιστορία της Αντίστασης .Είναι ερευνητής και συγγραφέας του ιστορικού βιβλίου ΜΕΡΑΡΧΙΑ ΠΙΝΕΡΟΛΟ. Τον ευχαριστώ από καρδιάς .
