Η ΑΠΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΓΙΟΖΕΦ ΑΝΤΛΕΡ-ΜΙΛΙΟΥΝΗ

 

Η ΑΠΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΓΙΟΖΕΦ ΑΝΤΛΕΡ –ΜΙΛΙΟΥΝΗ 

 

 

https://www.facebook.com/simea2016/posts/1469692103372692

 

 

 

Κείμενο : Απόστολος Κ. Αποστολάκης 

 

Στην διάρκεια του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου εκτός από τις σφοδρές μάχες και όλα τα άλλα αιματηρά περιστατικά που σημάδεψαν την εποχή, σχεδιάστηκαν και εκτελέστηκαν απαγωγές πρακτόρων , δοσίλογων και Γερμανών αξιωματικών.

Οι Γερμανοί από την πλευρά τους την σπουδαιότερη απαγωγή που έκαναν ήταν αυτή του φυλακισμένου Μουσολίνι προκειμένου να δημιουργήσουν στην Βόρεια Ιταλία φιλογερμανικό κράτος οπερέτα μετά την συνθηκολόγηση του Μπαντόλιο.

ΧΡΗΣΤΟΥ ΚΩΣΤΑΣ

 

Ένας ήρωας της Αλοννήσου

 

 

https://www.facebook.com/simea2016/posts/1462707607404475

 

Ο Κων. Χρήστου (Κωστάρας) με την αρραβωνιαστικιά του, Αγγελική, λίγο μετά την επιστροφή του από τη Γερμανία.

 

 

 

Με αφορμή το αφιέρωμα της σελίδας μας για τους Γενναίους των Σποράδων ,

που έδωσαν την ζωή τους η την ελευθερία τους για την Ελλάδα, εδώ>https://www.facebook.com/simea2016/posts/1453798564962046

η κ.Κατερίνα Κουρκούμπα-Δελακουβία συγγραφέας του βιβλίου “Η Σκιάθος στα χρόνια της θύελλας. Με αναφορές στην ευρύτερη περιοχή των Σποράδων.”)

μας έστειλε ένα μικρό αφιέρωμα για έναν Αλοννησιώτη ήρωα.

Ένας ήρωας της Αλοννήσου, κρατούμενος των ναζιστικών στρατοπέδων.

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Η ΠΡΩΤΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ

 

Πέμπτη, 13 Μαΐου 2021

 

 Φάρος του Θερμαϊκού

«Ελευθερία»: Η πρώτη μυστική οργάνωση στην κατεχόμενη από τους Ναζί Ευρώπη

Το φτωχικό σπίτι του Ιωακείμ Μπελίδη, δίπλα στα Κάστρα, που φιλοξένησε για καιρό το "στρατηγείο" της Ελευθερίας

του Σπύρου Κουζινόπουλου*

H 15^η Μαίου, είναι μία αξιομνημόνευτη ημερομηνία για τη Θεσσαλονίκη και όλη τη χώρα, καθώς αυτή τη μέρα εκείνη του 1941, ένα μόλις μήνα μετά την είσοδο των Γερμανών κατακτητών στη Θεσσαλονίκη, ιδρύθηκε στην πρωτεύουσα της ελληνικής Μακεδονίας, η εθνικοαπελευθερωτική οργάνωση «Ελευθερία», που πρώτη σάλπισε το κάλεσμα στον αγώνα για τη λευτεριά και έχει καταγραφεί ως μία από τις πρώτες αντιστασιακές οργανώσεις σε ολόκληρη την κατεχόμενη από τους Ναζί Ευρώπη.

Το σημαντικό στοιχείο για την οργάνωση «Ελευθερία», ήταν ότι υπήρξε καρπός πανεθνικής προσπάθειας του αγωνιζόμενου έθνους, καθώς στην ίδρυσή της, πρωτοστάτησαν τα στελέχη του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ, όμως μετείχαν προσωπικότητες από όλο το πολιτικό φάσμα της εποχής, με στρατιωτικό αρχηγό τον συνταγματάρχη Δημήτριο Ψαρό.

Η είσοδος των κατακτητών

Οι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης «παγώνουν», όταν το πρωϊ της 9^ης Απριλίου 1941 βλέπουν να εισέρχονται στην πόλη τους οι χιτλερικοί κατακτητές. Οι εισβολείς εκείνοι που επρόκειτο τα επόμενα τρεισήμισι χρόνια να στήσουν ένα απέραντο σκηνικό τρόμου, εξαθλίωσης και θανάτου πάνω από την Ελλάδα.

Ο μεγάλος ποιητής της Μακεδονίας Γιώργος Βαφόπουλος, μας άφησε μια συγκλονιστική περιγραφή για εκείνες τις πρώτες ώρες της εισόδου των ναζί στην κατακτημένη Θεσσαλονίκη:

Ο Γραμματέας του Μακεδονικού
Γραφείου του ΚΚΕ, Απόστολος Τζανής

«..Βούιζε όλο το στερέωμα πάνω από την πόλη, οι κινητήρες τράνταζαν τα τζάμια των σπιτιών, σμήνη ολόκληρα πετούσαν πάνω από τις στέγες, έφευγαν κι έρχονταν άλλα πίσω τους και πάλι ξανάρχονταν κι έπλεκαν πάνω από την πτοημένη πόλη ένα φοβερό δίχτυ από σίδερο, αγκυλωτούς σταυρούς και βρυχηθμούς τεράτων της αποκαλύψεως.

Όλη τούτη η επίδειξη της δύναμης του Γ΄ Ράϊχ ήτανε μέσα στο σχέδιο της κατοχής γιατί την ίδια ώρα κι ένα άλλο σιδερένιο δίχτυ μ΄ αγκυλωτούς σταυρούς, πλεκόταν μέσα στην πόλη από τις μηχανοκίνητες φάλαγγες του στρατάρχου Λιστ».

Οι Θεσσαλονικείς που βρέθηκαν εκείνο το πρωϊνό στην οδό Εγνατίας, από όπου εισήλθαν οι κατακτητές, βλέπουν ένα αλλόκοτο θέαμα, τους ναζί να παρελαύνουν: Ψηλοί, στητοί άντρες, έξι-έξι στη σειρά, κτυπούσαν τις μπότες τους στην άσφαλτο με δύναμη. Πήγαιναν οι πρώτοι καμαρωτοί και σήκωναν το πόδι πιο ψηλά από όλους. Ο μεσαίος κρατούσε μια μεγάλη κόκκινη σημαία με σχηματισμένο μαύρο αγκυλωτό σταυρό.

Σίμος Κερασίδης

Η δυσφορία που μετατρέπεται σε αντίσταση

Από την πρώτη στιγμή της Κατοχής της Θεσσαλονίκης, ο πληθυσμός της πόλης εκφράζει ανοιχτά τη δυσφορία του, που μετατρέπεται λίγο αργότερα σε αποδοκιμασία, ενώ σύντομα αρχίζουν να εκδηλώνονται μεμονωμένες αντιστασιακές ενέργειες, οι οποίες στη συνέχεια θα φουντώσουν και θα πάρουν μορφή καταιγίδας κατά των κατακτητών.

Ήδη στις 8 Απριλίου 1941, την παραμονή της εισόδου των Γερμανών, ο Αλέξανδρος Ζάννας, ηγετικό στέλεχος του βενιζελικού κόμματος, μαζί με τον βρεταννό ταγματάρχη Μένζις, μετέβησαν με καϊκι στην περιοχή της Τούζλας, όπου μαζί με τον διοικητή του «Οχυρού του Μεγάλου Εμβόλου» Ιωάννη Τούμπα, ανατίναξαν τα δύο φρούρια της περιοχής, στην Τούζλα και το Καραμπουρνού, για να μην μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν από τους κατακτητές.

Δημήτριος Ψαρρός

Την ίδια μέρα, τρία ηγετικά στελέχη του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ, οι Απόστολος Τζανής, Σίμος Κερασίδης και Μωϋσής Πασχαλίδης, οργανώνουν την απόδραση από το σανατόριο Ασβεστοχωρίου 12 κρατούμενων κομμουνιστών, που θα αποτελέσουν και τη μαγιά για την ανάπτυξη του αντιστασιακού κινήματος όχι μόνο στην περιοχή, αλλά σε ολόκληρη τη χώρα.

Η οργάνωση «Ελευθερία»

Ένα λαμπρό γεγονός, που έχει γραφτεί πλέον με χρυσά γράμματα στις χρυσές δέλτους της Ιστορίας, είναι και το μεγάλο προνόμιο που είχε αυτή η πόλη, να ιδρυθεί εδώ στη Θεσσαλονίκη, με πρωτοβουλία του Μακεδονικού Γραφείου,  η πρώτη σε ολόκληρη την κατεχόμενη από τους ναζί Ευρώπη αντιστασιακή οργάνωση, η εθνικοαπελευθερωτική οργάνωση «Ελευθερία». Η οποία μάλιστα, υπακούοντας στις ανάγκες της εποχής για εθνική ενότητα και ομοψυχία, αποτελούνταν από στελέχη που εξέφραζαν όλο το πολιτικό φάσμα της εποχής.

Νίκος Δηλαβέρης

Το πρωτόκολλο για την ίδρυση της οργάνωσης «Ελευθερία», είχαν υπογράψει στις 15 Μαίου 1941 ο Απόστολος Τζανής εκ μέρους του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ, ο γιατρός Γιάννης Πασσαλίδης εκ μέρους του Σοσιαλιστικού Κόμματος, ο δικηγόρος Θανάσης Φείδας από το Αγροτικό Κόμμα, ο Γιώργος Ευθυμιάδης από τη Δημοκρατική Ένωση, ο Σίμος Κερασίδης από την Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας (ΟΚΝΕ) και ο συνταγματάρχης Δημήτριος Ψαρρός, που ανέλαβε στρατιωτικός υπεύθυνος.

Στα πρώτα στελέχη της οργάνωσης, ήταν και ο μηχανικός της βιομηχανίας «Αλλατίνι», Νίκος Δηλαβέρης, μετέπειτα Γραμματέας του ΕΑΜ Μακεδονίας, καθώς επίσης ο κομμουνιστής Αναστάσιος Αναγνωστόπουλος που μόλις είχε αποδράσει από το Σανατόριο Ασβεστοχωρίου.

Γιάννης Ιμβριώτης

Ο Αναγνωστόπουλος, μαζί με τον νέο Χατζηθωμά Χορμούζη, θα πραγματοποιήσουν στις 20 Μαίου 1941 το πρώτο σαμποτάζ κατά των κατακτητών στην κατεχόμενη Ελλάδα, καταστρέφοντας τις μηχανές αρκετών φορτηγών αυτοκινήτων των Γερμανών στο Κορδελιό και ανατινάζοντας τις εγκαταστάσεις καυσίμων της Βέρμαχτ κοντά στο σιδηροδρομικό σταθμό. Οι Γερμανοί κατόρθωσαν αργότερα να συλλάβουν τον Αναγνωστόπουλο και να τον εκτελέσουν στις 31 Δεκεμβρίου 1941.

Νωρίτερα, εκτέλεσαν στις 13 Νοεμβρίου 1941 τους 23χρονους φοιτητές Ηλία Καπέση και Σωκράτη Διορινό που υπήρξαν από τα πλέον δραστήρια στελέχη της οργάνωσης «Ελευθερία» στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Η δράση της οργάνωσης στο Πανεπιστήμιο

Από τις πρώτες ημέρες της ναζιστικής Κατοχής, η νεοσύστατη εθνικοαπελευθερωτική οργάνωση, θα δημιουργήσει ερείσματα στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, οι φοιτητές του οποίου είχαν λαμπρή προϊστορία αγώνων από την ίδρυσή του ακόμα, στα 1925, αλλά και αργότερα, στα χρόνια των μεγάλων εργατικών κινητοποιήσεων, των γεγονότων του Μάη του 1936, καθώς και κατά τη δικτατορία Μεταξά.

Ένας από τους βασικούς συμπαραστάτες της «Ελευθερίας» στο Πανεπιστήμιο, ήταν ο καθηγητής της Βοτανικής Δημήτριος Καβάδας, αδελφός του Αρχιεπισκόπου Θυατείρων και Μεγ. Βρετανίας, Αθηναγόρα. Ο Καβάδας, που διετέλεσε πρύτανης του ΑΠΘ,  όταν θα δημιουργηθεί η ΕΠΟΝ του Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, θα αναλάβει πρόεδρός της μέχρι την απελευθέρωση.

Άλλοι καθηγητές που βοηθούσαν την «Ελευθερία» και οργανώθηκαν στη συνέχεια στο ΕΑΜ μετά την ίδρυσή του, ήταν: Ο καθηγητής της Φιλοσοφίας Γιάννης Ιμβριώτης, ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου Γιάννης Τενεκίδης, ο καθηγητής Ιστορίας της Φιλοσοφίας Χαράλαμπος Θεοδωρίδης, ο καθηγητής της Παλαιολογίας Αντώνιος Σιγάλας και πάρα πολλοί άλλοι. 

Η εφημερίδα "Ελευθερία" εκδόθηκε από την ομότιτλη
οργάνωση για να σαλπίζει το μήνυμα της αντίστασης

Η εφημερίδα που σάλπιζε το μήνυμα της «Ελευθερίας»

Λίγο μετά την ίδρυσή της, η οργάνωση εξέδωσε και την ομώνυμη εφημερίδα «Ελευθερία» που υπήρξε επίσης η πρώτη αντιστασιακή εφημερίδα κατά των ναζί σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη. Οργανωτής του μυστικού εκδοτικού μηχανισμού της «Ελευθερίας», ήταν ο νεαρός τότε φοιτητής της νομικής Γιάννης Κανάκης ο οποίος διέθεσε για τις ανάγκες του αγώνα έναν πολύγραφο και μία γραφομηχανή που υπήρχαν σε γραφείο επί της οδού Ερμού 19, το οποίο αναλάμβανε την εκτύπωση πολυγραφημένων συγγραμμάτων του πανεπιστημίου. 

Το κτίριο επί της οδού Ερμού 19 σώζεται και πρέπει να μετατραπεί σε μουσείο της Αντίστασης στη Θεσσαλονίκη 

Τις πρώτες μέρες του Ιουνίου 1941, μεταφέρθηκαν ο πολύγραφος και η γραφομηχανή στο υπόγειο του οικήματος ενός ανθόκηπου, στους Αμπελόκηπους, που ανήκε στον ανθοπώλη Παντελή Μορφόπουλο. Κι εκεί, τυπώθηκε το πρώτο φύλλο της εφημερίδας «Ελευθερία». Για να τοποθετηθεί σε συνέχεια σε λαγούμι, που σκάφτηκε στον ανθόκηπο, ένα ολόκληρο παράνομο τυπογραφείο.

Εκεί, θαμμένοι ζωντανοί επί τρεισήμισι χρόνια, πέντε φλογεροί δημοσιογράφοι και τυπογράφοι, τύπωναν την εφημερίδα αλλά και προκηρύξεις για να μεταφερθεί το σάλπισμα της Αντίστασης όχι μόνο στις γειτονιές της Θεσσαλονίκης αλλά και στην υπόλοιπη υπόδουλη Μακεδονία .

Ο Μορφόπουλος με τον γιο του μπροστά στο σπιτάκι του ανθόκηπου, στο
υπόγειο του οποίου λειτουργούσε το μυστικό τυπογραφείο της Αντίστασης

Ένα άλλο μυστικό τυπογραφείο του αγώνα, που είχε στηθεί από στελέχη του ΚΚΕ ακόμη από τον περίοδο της δικτατορίας του Μεταξά στο υπόγειο του σπιτιού του Ιωακείμ Μπελλίδη, στο Κουλέ-Καφέ, τύπωνε σε όλη τη διάρκεια της κατοχής άλλες ΕΑΜικές αντιστασιακές εφημερίδες και προκηρύξεις. Ενώ τέλος σε ένα τρίτο μυστικό τυπογραφείο, στο Φίλλυρο, στον οπωρώνα του Θεοδόση Θεοδοσιάδη, που βρθισκόταν ένα χιλιόμετρο έξω από το χωριό, τυπώνονταν μυστικά η εφημερίδα «Λαϊκή Φωνή», όργανο του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ.

Αργότερα, τον Φεβρουάριο του 1942, όταν θα ιδρυθεί το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, η οργάνωση «Ελευθερία» θα προσχωρήσει στο ΕΑΜ, αποτελώντας τη ραχοκοκκαλιά της Παμμακεδονικής Επιτροπής του ΕΑΜ και η εφημερίδα «Ελευθερία» το δημοσιογραφικό της όργανο.

Σπύρος Κουζινόπουλος

9η ΜΑΙΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ

 

ΗΜΕΡΑ ΑΝΤΙΦΑΣΙΣΤΙΚΗΣ ΝΙΚΗΣ 

 https://www.facebook.com/simea2016/videos/530332214628268

 

https://www.facebook.com/simea2016/videos/530332214628268

 

 

Ο Σύλλογος Ιστορίας και Μνήμης Εθνικής Αντίστασης ( ΣΙΜΕΑ) τίμησε χθες την ημέρα που νικήθηκε η ναζιστική φρίκη στο Βερολίνο στις 9 Μαΐου του 1945. Ήταν ο Κόκκινος στρατός που μπήκε πρώτος στην φωλιά του Χιτλερικού θηρίου αλλά και οι Αμερικανοί που μαζί με τους Άγγλους που ακολούθησαν και  έχυσαν και αυτοί πολύ αίμα για δώσουν τέλος σε μία εξάχρονη τραγική περίοδο. Όσο και αν προσπαθούν τα τελευταία χρόνια να μας διαφημίζουν την ημέρα της 9^ης Μαΐου σαν δήθεν ημέρα της Ευρώπης, η ημέρα αυτή ήταν το ορόσημο που σφράγισε μία περίοδο με εξήντα εκατομμύρια νεκρούς θύματα του φασισμού που ήταν μία έκφανση της Ευρωπαϊκής ακροδεξιάς .   Η διαδικτυακή εκδήλωση με τους καθηγητές ιστορίας  Πολυμέρη Βόγλη  Στράτο Δορδανά και τον γνωστό για τους αγώνες του  για τα ανθρώπινα δικαιώματα κ. Κωστή Παπαϊωάννου σημείωσε τεράστια επιτυχία . Ευχαριστούμε τους εκατοντάδες φίλους που την παρακολούθησαν ζωντανά συμμετέχοντας με σχόλια και ερωτήσεις, αλλά και τους χιλιάδες φίλους που συνδέθηκαν αργότερα. Το VIDEO  της σελίδας είναι αναρτημένο και στην διάθεση όποιου θέλει ,ότι ώρα και μέρα μπορεί να το παρακολουθήσει εδώ >

https://www.facebook.com/simea2016/videos/530332214628268

 

   

ΟΙ ΓΕΝΑΙΟΙ ΤΩΝ ΣΠΟΡΑΔΔΩΝ

 

Οι γενναίοι των Σποράδων

 

https://www.facebook.com/simea2016/posts/1453798564962046

 

 

Κείμενο: Απόστολος Κ. Αποστολάκης

 

Μόνο αυτός ο τίτλος ταιριάζει στο σημερινό αφιέρωμα, γιατί χρειάζεται μεγάλη γενναιότητα και αλτρουισμό για να κρύβεις και να φυγαδεύεις ανθρώπους που δεν τους ξέρεις.

Σε προηγούμενη αφιέρωση για το ΕΛΑΝ (1)είχαμε γράψει ότι πολύ πριν αυτό δημιουργηθεί , είχαν βρεθεί πατριώτες στην περιοχή μας και ειδικότερα στις Βόρειες Σποράδες που ανέλαβαν το έργο της φυγάδευσης Βρετανών στρατιωτών που αποκλείστηκαν στην κατεχόμενη Ελλάδα από Αλιάκμονα και κάτω.

Τρία Τάγματα Αυστραλών και Νέο Ζηλανδών είχαν μείνει σαν οπισθοφυλακή του Βρετανικού στρατού που υποχώρησε μπροστά στην γρήγορη προέλαση των Γερμανών τον Απρίλιο και Μάϊο του 41

Με την βοήθεια του ντόπιου πληθυσμού ( Λάρισα-Βόλος-Λαμία )και χωρίς καθοδήγηση από κάποια Ελληνική αρχή, οι Βρετανοί στρατιώτες περνούσαν αρχικά στην Σκιάθο και από εκεί σε συνεργασία και με τα άλλα νησιά των Σποράδων φυγαδεύονταν στην Τουρκία όπου οι Άγγλοι είχαν δημιουργήσει ειδικό σταθμό υποδοχής . Κάποιοι που εγκλωβίστηκαν στην Αθήνα φυγαδεύτηκαν από πιο οργανωμένα δίκτυα που άφησαν πίσω τους οι Άγγλοι .

Στην Σκιάθο ο Τελώνης Βαγγέλης Χρυσοφάκης που εκτελούσε και χρέη Λιμενάρχη οργάνωσε ομάδα περίθαλψης και φυγάδευσης με την Σεραΐνα Κάλλιαρη ( Καλλιαρίνα την φώναζαν στον νησί ) τον γιατρό Γ. Πουλάκη τον Αγροφύλακα Ν.Λιακόπουλου και αφού έπεισαν τους ιδιοκτήτες καϊκιών . Γιώργο Κάλλιαρη ,Νίκ. Τζούμα , Καραστατήρα, και Χρήστου άρχισαν το ηρωικό έργο τους . Σε αυτούς προστέθηκε αργότερα και το καΐκι του Αιγινήτη Μιχάλη Παντελή που μίσθωσαν οι Άγγλοι και εκτελούσε περιστασιακά δρομολόγια για τις ανάγκες τους.

Η ομάδα γρήγορα προδόθηκε στους Ιταλούς πριν ολοκληρώσει το έργο της. Στο νησί οι Ιταλοί συνέλαβαν τον αρχηγό της ομάδας Χρυσοφάκη και όλη την ομάδα . Στην συνέχεια έκαναν έφοδο και στα άλλα δύο νησιά των Σποράδων . Ήταν 19 Ιανουαρίου 1942.

Ο Χρυσοφάκης πριν συλληφθεί και βασανιστεί είχε προλάβει να ειδοποιήσει τον συνεργάτη του Αλέκο Μακρή τηλεγραφητή στην Γλώσσα Σκοπέλου και τους συνεργάτες του στην Αλόννησο για να πάρουν τα μέτρα τους . Παρ’όλα αυτά οι Ιταλοί με την βοήθεια των εκεί προδοτών στην Αλόννησο συνέλαβαν τον, Μαλαματένιο, τον Μήτσο Δροσάκη, τον Χρήστου και τον Τελώνη Μαντούβαλο αφού τον τραυμάτισαν με πυροβολισμό. Τον πρόεδρο του νησιού Αλεξίου τον τραυμάτισε με την ξιφολόγχη ο Ενωμοτάρχης του νησιού και παρά την φυγαδευσή του στην Τουρκία πέθανε από το τραύμα του .

Οι συλληφθέντες δικάστηκαν στον Βόλο με άλλους εξήντα μας πληροφορεί ο στρατολόγος του 54ου Συντάγματος ΕΛΑΣ Σπύρος Παπασταφίδας στην εξιστορησή του για την σύλληψη και την δίκη του γιού του Γιάννη που συμμετείχε στο δίκτυο του Βόλου. Μετά από προφυλάκιση στον Βόλο καταδικάστηκαν από Ιταλικό στρατοδικείο με εξοντωτικές ποινές φυλάκισης από 2 έως δεκαέξι χρόνια σε φυλακές Βόλου, Λάρισας και Τρικάλων και μετά στην Ιταλία . Την ίδια τύχη είχαν και οι Σκοπελίτες Σκλάβος Βαγ., Μπούγας Ανασ. Προκοπίου Προκόπης.

Κάποιοι κατόρθωσαν μετά από λάδωμα δικαστών και καραμπινιέρων να απαλλαγούν .

Όταν η Ιταλία συνθηκολόγησε οι Γερμανοί οδήγησαν την Καλλιαρίνα ,τον αδελφό της Σταύρο Δαμδανιώτη ,τον Καραστατήρα, τον Νίκο Τζούμα και τον Μαντούβαλο σε Γερμανικά στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας . Δυστυχώς δεν είναι καταχωρημένα όλα τα ονόματα .Οι δύο τελευταίοι πέθαναν από τις κακουχίες . Η Καλλλιαρίνα ¨φιλοξενήθηκε¨ σε στρατόπεδο κοντά στην Λειψία όπως αναφέρει η Κατίνα Κακασή από τον Αλμυρό και όταν επέστρεψε στην Ελλάδα ήταν πραγματικό ράκος . Από την Ελλάδα μπορεί να μην ανταμείφτηκε για τις υπηρεσίες της, την τίμησε όμως η ΝΕΑ ΖΗΛΑΝΔΙΑ.

 

Ο Χρυσοφάκης στην Ιταλία ήταν κλεισμένος σε φυλακές κοντά στην Νάπολη και ελευθερώθηκε από τους Αμερικάνους όταν αυτοί κατέλαβαν την περιοχή . Είχε προλάβει η δοσιλογική Κυβέρνηση των Αθηνών να τον απολύσει από την δουλειά του στις 16-9 42 με το ΦΕΚ 168. . Δυστυχώς και αυτός ανταμείφθηκε αργότερα όπως και ο γιός του με εξορία στην Ικαρία και Μακρόνησο.

Μετά την εξάρθρωση του δικτύου σταμάτησε η φυγάδευση των Αυστραλών και ΝεοΖηλανδών για αρκετό διάστημα με αποτέλεσμα πολλοί που ξέμειναν πίσω να συλληφθούν και να σταλούν σε Γερμανικά στρατόπεδα.

 

Από την άνοιξη του 42 είχε αρχίσει να αναπτύσσεται δυναμικά η οργάνωση του ΕΑΜ στα νησιά των Σποράδων και ανέλαβε αυτή πλέον δράση . Είχε πάρει όμως το μάθημα της προδοσίας και έκτοτε δρούσε με όλους τους συνωμοτικούς κανόνες που αρμόζουν σε παράνομη οργάνωση . Χρειάστηκε βέβαια να εκτελεστεί κάποιος προδότης από τον ριψοκίνδυνο Γιαννόπουλο όπως είχαμε γράψει σε προηγούμενο αφιέρωμα για το ΕΛΑΝ . Άλλοι τρείς προδότες πιάστηκαν από τον ΕΛΑΣ και μετά από δίκη που έγινε σε ειδικό Λαϊκό Δικαστήριο στο Πήλιο καταδικάστηκαν σε θάνατο .

 

Ο γνωστός ψυχίατρος και κλινικάρχης του Βόλου Αργύρης Μπισακός που διετέλεσε ένα διάστημα Γραμματέας της ΕΠΟΝ Σκιάθου, εξιστορεί στην Νίτσα Κολιού τον ενθουσιασμό και αλληλεγγύη που επικρατούσε στην περιοχή από την παλλαϊκή δράση του ΕΑΜ .

Πρωταγωνιστικό ρόλο στο ΕΑΜ της Σκιάθου έπαιξαν ο Γραμματέας του ΕΑΜ Σκιάθου Γιάννης Παρίσσης , ο Δικηγόρος Κυριάκος Βασιλιάς, τα αδέλφια Τρακόσα , ο Αλ. Γιουβανάκης, ο Δημ. Μιτζέλος και βέβαια δεν πρέπει να ξεχάσουμε τους δέκα εκτελεσμένους για την υπόθεση Άντλερ,(2) μεταξύ των οποίων ήταν ο Θεοδόσης Παρίσσης.

 

Στην Σκόπελο που έδρασαν από την αρχή της κατοχής κάποιοι εξόριστοι Κομουνιστές από το καθεστώς Μεταξά, οργανώθηκε άρτιο δίκτυο φυγάδευσης Βρετανών και αργότερα Εβραίων . Εκτός από τους τρεις που αναφέραμε ότι στάλθηκαν όμηροι στην Ιταλία, ψυχή της οργάνωσης ήταν ο τηλεγραφητής Αλέκος Μακρής, ο Χρήστος Παχής , ο Δημήτρης Κουτσομύτης, ο Γιώργος Καράδης, ο Παν Ραμαντάνης , ο Γιώργος Μαλεφάλης και αρκετοί άλλοι. Ιδιαίτερη περίπτωση ήταν ο Γιάννης Χανάς ο οποίος μετά την προδοσία της ομάδας διέφυγε στην Μέση Ανατολή και κατατάχτηκε στο πολεμικό ναυτικό.

 

Και στην Αλόννησο οργανώθηκε πυρήνας του ΕΑΜ ο οποίος συνέχισε το έργο των πατριωτών που είχαν προδοθεί . Ήταν πάρα πολλοί οι Αλονησιώτες που πήραν μέρος στον αγώνα με πιο γνωστούς τον Νίκο Δροσάκη που ανέλαβε Γραμματέας , ο Παν .Τσουκανάς, ο Γιάννης Αθανασίου, ο Μιχ Κυριαζής ,ο Κώστας, Μαυρίκης, ο Κώσ Μαλαματένιος, ο Νίκος Φλωρούς και πολλοί άλλοι που κατατάχτηκαν στον ΕΛΑΣ Πηλίου .

Το νησί μπήκε και αυτό στο στόχαστρο της προδοτικής οργάνωσης ΕΑΣΑΔ του Καλαμπαλίκη η οποία σε επιδρομή της τον δεκαπενταύγουστο του 44 σκότωσε 10 πατριώτες μετά από υπόδειξη ενός προδότη.(2) Στην επιδρομή συμμετείχαν και απομεινάρια Βλάχων πρώην λεγεωνάριων οι οποίοι μετά την διάλυση της Λεγεώνας(3) βρήκαν στέγη στα εγκληματικά ΕΑΣΑΔ. Ανάμεσα στους 10 εκτελεσμένους και ο Γραμματέας του ΕΑΜ Αλονήσου Νίκος Δροσάκης. Υπήρχαν και οι συλληφθέντες του 42 που μαζί με τους άλλους Σποραδίτες σάπιζαν στις φυλακές και στα στρατόπεδα της Ιταλίας και Γερμανίας .

 

Είναι δεκάδες τα ονόματα που θα έπρεπε να αναφέρουμε για κάθε νησί των Σποράδων, οι περισσότεροι των οποίων κατατάχθηκαν σε μονάδες του ΕΛΑΣ Πηλίου και πολλοί από αυτούς ανταμείφθηκαν με εξορίες και φυλακίσεις .Υπάρχει ένας αρκετά κατατοπιστικός κατάλογος στο θαυμάσιο βιβλίο της εκπαιδευτικού Κατερίνας Κουρκούμπα –Δελακουβία που ζει στην Σκιάθο.

 Τα αφιερώματα στο fb τα οποία δεν πρέπει να είναι μεγάλα ,στόχο έχουν να υπενθυμίσουν τα γεγονότα, αδυνατούν όμως να αναφερθούν σε όλα τα ονόματα . Αυτό είναι δουλειά των βιβλίων.

 

Το συμπέρασμα είναι ότι οι Σποράδες πρωταγωνίστησαν στον αγώνα για την ελευθερία της πατρίδας και την σωτηρία εκατοντάδων Βρετανών και Εβραίων .

 

Σημειώσεις:

1)Για το ΕΛΑΝ εδώ>https://simea2016.blogspot.com/2021/04/blog-post_10.html

2Για την απαγωγή του Γερμανού διοικητή Σποράδων Άντλερ στο επόμενο αφιέρωμα

3)Στην δίκη των δοσιλόγων ο συγκεκριμένος έπεσε στα μαλακά

4)Για την δράση της Λεγεώνας > https://simea2016.blogspot.com/2020/05/blog-post_22.html

 

Πηγές: Νίτσα Κολιού, Κατ. Κουρκούμπα –Δελακουβία , Λάζαρος Αρσενίου , Γιώργος Σανιδάς , Δημ.Παπαδόπουλος,αφήγηση Σταθμάρχη Χωροφυλακής Γλώσσας Γρηγόρη Φίλου και του Εαμίτη Κώστα Τσουρού από την Σκιάθο κατοίκου αργότερα Άλλης Μεριάς. Ιδιαίτερες ευχαριστίες στον Σκιαθίτη Γιάννη Γιαλλή για τις φωτογραφίες

 

ΣΥΝΔΕΘΕΙΤΕ με την σελίδα του ΣΙΜΕΑ για να παρακολουθήσετε την διαδικτυακή εκδήλωση την ΔΕΥΤΕΡΑ 10 ΜΑΙΟΥ στις 7,30 το απόγευμα η στην σελίδα μας στο youtube https://youtu.be/bn4abrrUo9k

 

Σπύρος και Βαγγέλης Χρυσοφάκης

ο Γραμματέας του ΕΑΜ  Γ Παρίσσης

ο Δικηγόρος Κυριάκος Βασιλιάς

ο εκτελεσμένος Δημ Παρίσσης πατέρας πέντε παιδιών