ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΣ ΑΛΜΥΡΟΣ

  ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΣ ΑΛΜΥΡΟΣ ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ 

Ανοίξτε τον σύνδεσμο >https://www.facebook.com/simea2016/posts/1490158497992719

ΣΑΡΑΦΗ ΚΑΤΙΝΑ

 ΣΑΡΑΦΗ ΚΑΤΙΝΑ

 

https://www.facebook.com/simea2016/posts/1487055691636333

23-6-21

 

 

 

 

Λίγες μέρες πριν συμπληρώσει τα  εκατό χρόνια , έφυγε χθες από την ζωή η Κατίνα Σαράφη –Μπάστη .Είχε γεννηθεί στα Κάτω Λεχώνια το 1921 και ήταν  η δεύτερη κόρη  του Μιλτιάδη Σαράφη . Είχε αδελφή την Φρούτα(Αφροδίτη) Σαράφη –Παναγιούλα η οποία έφυγε το 2017 πλήρης ημερών και αυτή στα ενενηνταενιά της . Είχε επίσης αδελφό τον Γιώργο που πέθανε έφηβος πριν τον πόλεμο και την γλυκύτατη Μαρίκα που πέθανε αρκετά νέα το 1988 στα πενήντα εφτά της χρόνια .

 Οι δύο μεγάλες αδελφές ήταν προσωπικές φίλες της Σοφίκας  Τοπάλη που τόσο βάρβαρα δολοφονήθηκε από τους Γερμανούς και τα τοπικά δοσιλογικά ΕΑΣΑΔ το 1944. Στην διάρκεια της Κατοχής είχαν  οργανωθεί με την Φρούτα στην ΕΠΟΝ με καθοδηγητή τον οικογενειακό τους φίλο Νίκο Καβούρα .

Την Κατίνα Σαράφη γνώρισα το 1981 όταν συγκατοικήσαμε σε διπλανά διαμερίσματα στο κέντρο του Βόλου . Παρά την διαφορά ηλικίας, είχαμε κτίσει  μία στέρεη  φιλία που κράτησε μέχρι τέλους .

 Ήταν παντρεμένη από το 1961με τον Γιώργο Δημ. Μπάστη γνωστό αγωνιστή της Εαμικής Αντίστασης ο οποίος ανταμείφθηκε με φυλακές και εξορίες . Οι αφηγήσεις του ζεύγους για την περίοδο της κατοχής ήταν αμέτρητες και πάντα πολύωρες , αλλά και η Κατίνα μέχρι και τις τελευταίες ημέρες της  ζωής της, πάντα κάτι είχε να μου διηγηθεί  για την ταραγμένη δεκαετία του Σαράντα που την είχε σημαδέψει, ιδίως μετά την δολοφονία της φίλης της Σοφίκας.

 Διατηρούσε όχι μόνο  άσβεστη οργή για τους δοσίλογους του χωριού της, αλλά θάλεγα και έναν αδικαιολόγητο φόβο μήπως και τώρα κάποιοι συγγενείς τους της κάνουν κακό . Οι αφηγήσεις της Κατίνας ήταν πολύτιμες για τον συντοπίτη της δημοσιογράφο Γιάννη Μαντίδη, ο οποίος έγραψε το εξαιρετικό βιβλίο για την δολοφονία της οικογένειας  Τοπάλη και Φιλίτσας Καλαβρού .

Ήταν  από εύπορη οικογένεια και  μαζί με την Φρούτα  είχαν δωρίσει το 2006 μεγάλο οικόπεδο στο οποίο κτίστηκε το Νηπιαγωγείο των Κάτω Λεχωνίων στην είσοδο του χωριού .

Το νηπιαγωγείο φέρει το όνομα ΜΑΡΙΚΑ ΣΑΡΑΦΗ όπως και το  μικρό λεωφορείο αξίας 57 χιλ. ευρώ που δώρισαν το 2010 για την μεταφορά των νηπίων .  Στις επισκέψεις μου συχνό  παραπονό της ήταν, ότι το λεωφορείο δεν αξιοποιήθηκε όπως έπρεπε για γραφειοκρατικούς λόγους .

Τα τελευταία χρόνια  σπάνια έβγαινε από το σπίτι  και μόνο  για να επισκεφτεί τον οικογενειακό τάφο στα Κάτω Λεχώνια  στον οποίο είχαν ταφεί οι αδελφές της . Τελευταία δημόσια κοινωνική έξοδος ήταν τον Οκτώβριο του 2016 όταν μου ζήτησε να την συνοδέψω μαζί με την αδελφή της Φρούτα στην παρουσίαση του βιβλίου του Γιάννη Μαντίδη .

Η μόρφωση  της Κατίνας ήταν εξαιρετική .  Τα βιβλία (λογοτεχνία, ιστορία , φιλοσοφία) που είχε διαβάσει από τα καλύτερα. Η τοπική εφημερίδα καθημερινά στο σπίτι της . Πάντα και για όλα ενημερωμένη .  Καταπληκτική όμως ήταν η μνήμη της . Θυμόταν τα πάντα μέχρι το τέλος της ζωής της .

Με το θάνατο της Κατίνας κλείνει ο κύκλος της Λεχωνίτικης παρέας που άφησε τον δικό της στίγμα στην ιστορία της περιοχής.

Στην τελευταία συναντησή μας πριν ένα μήνα  μου εξέφρασε την αγωνία της αν θα μπορέσει να ταφεί στον οικογενειακό της τάφο στα   Λεχώνια .

 

Κατίνα καλό σου ταξίδι .Η  επιθυμία σου έγινε πράξη με φροντίδα του ανιψιού σου.

Α.Κ.Α

 

η Φρούτα

Από αριστερά :Φρούτα,Ρίτα Καβούρα, Κατίνα, Μαρίκα . Στον Μεσαιωνικό (Καταλανικό;) πύργο. Αρχείο Νίκου Μαστρογιάννη
 

2016. Στο βιβλίο του Γιάννη Μαντίδη  Στη μέση η Κατίνα 95 χρ , δίπλα της η Φρούτα 97 χρ.

Από αριστερά Δημ. Χορταριάς,Μηλίτσα Καραθάνου,Δημοσθένης Κούκουνας, Δημ Τσιλιβίδης, Κατ. Πορφυρογένη, Μαρία Σπανού

Η χρήση του λεωφορείου δεν γίνεται σύμφωνα με τους όρους της δωρεάς

ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

 ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΙΜΕΑ 

           1)   Η ΑΚΡΟΔΕΞΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ στις ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ  ΤΡΙΑΝΤΑ και ΣΑΡΑΝΤΑ

                   10-5-2021

                    https://www.facebook.com/simea2016/videos/530332214628268 

 

 

            2)                  Η ΚΑΤΟΧΗ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΑ ΣΧΟΛΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ 

                               
                                                           25-11-2020

            https://www.facebook.com/349248072083773/videos/857299708368815

 

ΠΟΛΙΤΗΣ ΑΛΕΚΟΣ

 

« η προσφορά προς την πατρίδα δεν αποτελεί κατάθεση σε τράπεζα για να ζητάμε τόκους» Μανώλης Γλέζος.

 

ΠΟΛΙΤΗΣ ΑΛΕΚΟΣ

Ο Δάσκαλος ο Αντάρτης

 ΣΙΜΕΑ 12-6-21

 

https://www.facebook.com/simea2016/posts/1479480362393866

Από αριστερά . Ηλίας Αγδινιώτης, Αλέκος Πολίτης , Βασίλης Τσανάκας, Γιάννης Τζορμπατζής
 

 

Κείμενο: Απόστολος Κ. Αποστολάκης

 

Α! ο δασκαλός μας …. είναι σίγουρο ότι θα αναφωνήσουν όσες και όσοι διαβάσουν το αφιέρωμα και είχαν την τύχη να τον έχουν δάσκαλο .Οι περισσότεροι σίγουρα δεν γνώριζαν την αντιστασιακή του δράση και τον πρωταγωνιστικό ρόλο που έπαιξε στην διάρκεια της κατοχής .

Ήταν από την φύση του άνθρωπος σεμνός και όπως λένε άνθρωποι που τον γνώριζαν καλά, σπάνια μιλούσε για τους αγώνες του , και τις διώξεις του.

Δάσκαλος στο επάγγελμα ο Πολίτης είχε αποφοιτήσει από την Ριζάρειο Σχολή και στην στρατιωτική του θητεία εκπαιδεύτηκε στην Σχολή εφέδρων αξιωματικών Σύρου. Στην διάρκεια του πολέμου με τον βαθμό του Ανθυπολοχαγού υπηρέτησε στο 51ο και 5ο Σύνταγμα Πεζικού.

Όταν την άνοιξη του 43 το αντάρτικο του ΕΛΑΣ Πηλίου άρχισε να παίρνει μορφή συντεταγμένων ομάδων, ο Πολίτης ήταν ήδη ενταγμένος από άνοιξη του 42 στο ΕΑΜ της Ζαγοράς από όπου κατάγονταν .

Η αρχική του ευθύνη ήταν στην επιμελητεία και χρειάζονταν μεγάλη προσπάθεια να πείθει τους έχοντες και κατέχοντες ότι πρέπει να δίνουν παρακράτημα 10% για τις ανάγκες των αγωνιστών . Ήταν δυστυχώς αρκετοί που αδιαμαρτύρητα έβλεπαν τους Ιταλούς να πλιατσικολογούν το βιος τους αλλά βαρυγκωμούσαν όταν τους ζητούσε ο απελευθερωτικός στρατός.

Στην περιοχή του Ανατολικού Πηλίου κυρίαρχη μορφή τον πρώτο καιρό ήταν ο Ανθυπολοχαγός Φραγγινέας (1)που ήταν ο πρώτος μόνιμος αξιωματικός που προσχώρησε στον ΕΛΑΣ και ανέλαβε Στρατιωτικός διοικητής στην μονάδα της περιοχής .Μαζί με αυτόν βέβαια ο μπουρλοτιέρης ΠΙΠΙΝΟΣ (2) πρωταγωνιστής στην μάχη της Τσαγκαράδας.

Μετά την πετυχημένη μάχη ( 24 Μαρτίου 43) πολλοί Πηλιορείτες αναθάρρησαν και κατατάχτηκαν στον ΕΛΑΣ . Οι ανάγκες αυξάνονταν και ο Πολίτης καθιερώθηκε στην συνείδηση των κατοίκων της περιοχής σαν ο έντιμος διαχειριστής των παρακρατημάτων που προορίζονταν για τους μαχητές.

Τον Αύγουστο του 43 ανέλαβε διοικητής Πολυβολαρχίας του ανεξάρτητου τάγματος Πηλίου με καπετάνιο τον Κώστα Μαλέτσικο.

Στην συνθηκολόγηση των Ιταλών με τις διαπραγματεύσεις αλλά και τις μάχες που ακολούθησαν με όσους συνέχιζαν να είναι με τον Μουσολίνι , ο Πολίτης έπαιξε καθοριστικό ρόλο . Στην μεγάλη μάχη που έδωσαν οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ στην ΛΥΚΟΠΕΤΡΑ ( ΑΛΙΚΟΠΕΤΡΑ) με πρώτη την διμοιρία εφόδου του Θωμά Καψάλη, πήρε μέρος ο Λόχος του Μενεέμη και η πολυβολαρχία του Αλέκου Πολίτη . Στην μάχη αυτή ο ΕΛΑΣ είχε έναν νεκρό και τραυματία του Καπετάνιο Μαλέτσικο .Πέντε μέρες αργότερα στις 13-14 Σεπτεμβρίου ,οι ίδιες δυνάμεις έδωσαν σκληρές μάχες επάνω από την Πορταριά για δύο ημέρες με τους Γερμανούς που κατέφθασαν με μεγάλες δυνάμεις από την Λάρισα για να καλύψουν το κενό που άφησαν οι Ιταλοί.

Μετά τον επιτυχή αφοπλισμό της Ιταλικής Μεραρχίας ΠΙΝΕΡΟΛΟ οι εξελίξεις ήταν καταιγιστικές . Το τάγμα του Πηλίου εξελίχτηκε σε Σύνταγμα (54ο) που τριπλασίασε τις δυνάμεις του δημιουργώντας τρία τάγματα . Οι ανάγκες του αγώνα έστειλαν τον Πολίτη στην περιοχή της Αγιάς όπου για λίγο καιρό δημιούργησε έδρα το 1ο Τάγμα του και αργότερα πήρε εντολή να καλύψει την περιοχή ΟΘΡΥΟΣ –ΑΛΜΥΡΟΥ –ΔΟΜΟΚΟΥ .

Ο Πολίτης διορίστηκε Στρατιωτικός Διοικητής με Καπετάνιο τον έφεδρο Ανθυπολοχαγό Βασίλη Τσανάκα

Χωρίς υπερβολή το 1ο Τάγμα ήταν το πολυπληθέστερο και το πιο δραστήριο από τα τρία του 54ου Συντάγματος. Έφτασε το φθινόπωρο του 44 να περιλαμβάνει 800 άντρες με τέσσερις λόχους , τμήμα Μηχανικού ,και τμήμα διαβιβάσεων με 25 άντρες που έπρεπε να καλύπτουν μια τεράστια περιοχή . Από Στυλίδα ,Δομοκό, Φάρσαλα,Αλμυρό και Βελεστίνο εκτείνονταν ο χώρος ευθύνης και η δράση του τάγματος που διοικούσε ο Πολίτης . Έδρα του Τάγματος , του Λόχου Διοικήσεως και του 3ου Λόχου επιλέχτηκε το χωριό Γούρα , σημερινή Ανάβρα . (Α)

Ο Πολίτης μας άφησε μέσω του βιβλίου της Νίτσας Κολιού αλλά και του πλούσιου προσωπικού αρχείου που μας εμπιστεύτηκε ο γιός του, πλούσιες πληροφορίες για το τάγμα του,

Αναφέρει ότι ο 1ος Λόχος είχε έδρα το χωριό Δίβρη βόρεια της Λαμίας , ο 2ος είχε έδρα το χωριό Χιλιαδού , σημερινή Φιλιαδώνα , ο 4ος ήταν Λόχος Πολυβόλων με έδρα και αυτός την Χιλιαδού και μετακίνηση ανάλογα τις ανάγκες που είχε ο κάθε Λόχος. Ο 2Ος και ο 4ος Λόχος είχαν χώρο ευθύνης μέχρι Δομοκό,Παλαμά Καρδίτσας και Φάρσαλα.

Εδώ πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι στην περιοχή ευθύνης του Πολίτη και στην θέση Τσουρνάτ, στον δρόμο προς Ιτζέκ (Νεοχωράκι ) τον Φεβρουάριο του 44 ,είχε δημιουργηθεί από τον πολυμήχανο Αλέκο Παπαγεωργίου (3) το ¨ εργοστάσιο¨ κατασκευής ναρκών και χειροβομβίδων .

Ιδιαίτερη μνεία κάνει για την άριστη οργάνωση του 1ου Τάγματος, ο Αρχηγός του ΕΛΑΣ Στέφανος Σαράφης.

Με αφορμή την αναχώρηση της αντιπροσωπείας της ΠΕΕΑ για τον Λίβανο η οποία έγινε από το άγνωστο αεροδρόμιο της Ευξεινούπολης και όχι της Νεράϊδας όπως γράφουν συχνά λαθεμένα πολλοί , ο Σαράφης περιγράφει το οδοιπορικό από την Βίνιανη μέχρι την Γούρα και με ευθύνη προστασίας το Τάγμα του Πολίτη στο μεγαλύτερο διάστημα . Μέχρι την περιοχή ευθύνης του Πολίτη την υψηλή αντιπροσωπεία συνόδευε ο Καπετάνιος Μπουκουβάλας με ίλη ιππικού. Σε διάφορα περάσματα είχε αναλάβει με ουλαμούς ιππικού ο Στρ. Διοικητής του Θεσσαλικού ιππικού Σπύρος Γερασιμίδης.(4)

Ο Σαράφης περιγράφει πόσο άψογα ήταν σχεδιασμένη η προστασία της αντιπροσωπείας παρά την ταλαιπωρία και τα καψώνια που τράβηξε λόγω κακής συνεννόησης του Άγγλου συνδέσμου για την άφιξη του αεροπλάνου που θα τους παρελάμβανε.

Στην περιοχή λειτούργησε και Σχολή Υπαξιωματικών εφεδρικού ΕΛΑΣ στην οποία φοίτησαν και 39 γυναίκες. Ανάμεσα στους αξιωματικούς του Τάγματος αναφέρει τον μετέπειτα Δήμαρχο Λάρισας Αριστείδη Λαμπρούλη.

Οι δραστηριότητες του Τάγματος ήταν δεκάδες στους δέκα μήνες παρουσίας του στην κρίσιμη περιοχή .Όλη η Ελλάδα τότε επικοινωνούσε από τον μοναδικό δρόμο που υπήρχε μέσω Δομοκού -Λαμίας . Στην ίδια περιοχή περνούσε όπως και τώρα το τρένο για Αθήνα Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικές από τις πολλές που περιγράφει ο Πολίτης.

Μάχη και καταστροφή των μεταλλείων Δομοκού ,σαμποτάζ και μάχη στις αποθήκες καυσίμων κοντά στην Λαμία, μάχη της σοδειάς, κάλυψη και συμμετοχή στην μάχη του Βελεστίνου ,πολλά σαμποτάζ στην σιδ. Γραμμή , μάχη στην Αγχίαλο, μάχη στο Δεμερλί ( Σταυρός) Φαρσάλων στις αρχές Σεπτεμβρίου όπου κατατροπώθηκαν μεγάλες Γερμανικές δυνάμεις , ΕΑΣΑΔ και της συμμορίας Σούρλα. Συχνή συνεργασία με τον ανεξάρτητο στολίσκο του ΕΛΑΝ στον Μαλιακό που είχε διοικητή τον Σωτήρη Μπεγνή.

Συχνή ήταν η συνεργασία του τάγματος με το 52ο Σύνταγμα που έδρευε στην Μακρακώμη και διοικούσαν οι Κασλάς και Παπαδάμος από Πουρί και Βελεστίνο αντίστοιχα.

 

Τον Απρίλιο του 44 ειδικοί του Μηχανικού με τον Καπετάνιο Βασίλη Μποτζώρλο Τάγματος εκπαίδευσαν 25 άντρες της Ταξιαρχίας ιππικού στις δολιοφθορές.

Από 14-18 Σεπτεμβρίου οι Λόχοι του 1ου Τάγματος ελευθερώνουν Αλμυρό ,Δομοκό Φάρσαλα και όλη την περιοχή ευθύνης του .

Ο Αλέκος Πολίτης αποστρατεύτηκε από τον ΕΛΑΣ τον Φεβρουάριο του 45 χάνοντας σε λίγο καιρό την θέση του δασκάλου στην Δημόσια εκπαίδευση .Αυτή ήταν η τιμή που του επιφύλαξε η πατρίδα. Φυλακίζεται για κάποιους μήνες και το 1946 με τα μέτρα αποσυμφόρησης των φυλακών αποφυλακίζεται . 

Αναγκάζεται να καταφύγει στην Θεσσαλονίκη όπου προσπαθεί να επιβιώσει. Στις 2 Μαρτίου του 48 επιστρατεύεται και στέλνεται εξορία σε κέντρο αναμόρφωσης εφέδρων αξιωματικών μέχρι τον Ιούλιο του 49.Με τα μέτρα ειρήνευσης του Πλαστήρα το 1951επανέρχεται στα διδασκαλικά του καθήκοντα . Παντρεύεται την συναδελφό του Περσεφόνη Στριφαντούρου και κάνουν δύο παιδιά . Απολύεται για δεύτερη φορά από την χούντα των συνταγματαρχών η οποία δεν συγχώρεσε την αναμειξή του στην Εθνική Αντίσταση αλλά και στα κοινά του κλάδου του . Από το πλούσιο υλικό εκατοντάδων σελίδων που μας εμπιστεύθηκε ο γιός του, συμπεραίνουμε ότι ο Πολίτης σκόπευε να γράψει βιβλίο γιατί συγκέντρωνε σημειώσεις και από συναγωνιστές του. Το υλικό είναι γραμμένο μεταξύ 82 και 86.

Ο Αντάρτης Δάσκαλος δεν πρόλαβε να τελειώσει την δουλειά του . Πέθανε στις 16-2-88 σε ηλικία 77 ετών .

Σημειώσεις : Α) Η Ανάβρα (Γούρα) κάηκε ολοσχερώς από τους Ιταλούς τον Απρίλιο του 43.

1)Για τον Φραγγινέα εδώ>https://www.facebook.com/simea2016/posts/1220712288270676

2)Για τον Πιπίνο εδώ>

https://www.facebook.com/simea2016/posts/1232089610466277

3)Για τον Παπαγεωργίου εδώ>

https://www.facebook.com/simea2016/posts/1132373370437902

4)Για τον Γερασιμίδη εδώ>

https://www.facebook.com/simea2016/posts/1260739860934585

Πηγές: Αρχείο Αλέκου Πολίτη, Νίτσα Κολιού , Γρηγόρης Ρέντης, Στέφανος Σαράφης, ,Χαράλαμπος Σουβλής, Λάζαρος Αρσενίου, Αρχείο Βασίλη Μποτζώρλου ,Θανάσης Τσαμπήρας. Νίκος Στουρνάρας

Ιδιαίτερες ευχαριστίες στον Γιώργο Πολίτη για την παραχώρηση του αρχείου του πατέρα του.

 

Αλβανικό μέτωπο .5ο Σύνταγμα  Κάτω πρώτος αριστερά . Ο αξιωματικός με το πηλήκιο μοιάζει πολύ με τον Συνταγματάρχη Γεωργούλα τον οποίο είχε Διοικητή
 

Απελευθερωτής στα Φάρσαλα
 

Στο Κέντρο αναμόρφωσης εφέδρων αξιωματικών . Εξορία Μακρόνησος
 

Η κατάπτυστη έκθεση της Χούντας
 

Η περιοχή δράσης του 1ου τάγματος του 54ου Συντάγματος
 

Αρχείο Πάνου Σκοτινιώτη
 

 1965 3ο Δημοτικό Σχολείο Βόλου . Αρχείο Πάνου Σκοτινιώτη