Κείμενο : Απόστολος Κ. Αποστολάκης
Στην διάρκεια του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου εκτός από τις σφοδρές μάχες και όλα τα άλλα αιματηρά περιστατικά που σημάδεψαν την εποχή, σχεδιάστηκαν και εκτελέστηκαν απαγωγές πρακτόρων , δοσίλογων και Γερμανών αξιωματικών.
Οι Γερμανοί από την πλευρά τους την σπουδαιότερη απαγωγή που έκαναν ήταν αυτή του φυλακισμένου Μουσολίνι προκειμένου να δημιουργήσουν στην Βόρεια Ιταλία φιλογερμανικό κράτος οπερέτα μετά την συνθηκολόγηση του Μπαντόλιο.
Η πιο γνωστή απαγωγή Γερμανού αξιωματικού στην Ελλάδα που έμεινε στην ιστορία, ήταν η απαγωγή του υποστράτηγου Κράϊπε στο Ηράκλειο τον Αύγουστο του 1944 από Άγγλους κομάντος και Κρητικούς αντάρτες. Η απαγωγή του Κράϊπε είχε κυρίως ψυχολογικές επιπτώσεις μόνο για την Γερμανική στρατιωτική ελίτ γιατί λόγω της λογοκρισίας ο λαός και ο στρατός δεν έμαθε για το περιστατικό . Σε κάθε περίπτωση όμως επηρέασε το ηθικό και την γνωστή Γερμανική αλαζονεία .
Τον ίδιο μήνα μία άλλη απαγωγή Γερμανού Αξιωματικού σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε με επιτυχία στην Σκιάθο . Δεν είχε τον ψυχολογικό αντίκτυπο της απαγωγής του Κράϊπε γιατί δεν ήταν υψηλόβαθμος ο απαχθείς ,δεν πήρε μεγάλη δημοσιότητα ,είχε όμως τα ίδια άσχημα αποτελέσματα αφού έγιναν εκτελέσεις και καταστροφές για αντίποινα όπως συνήθιζαν οι Γερμανοί .
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή . Δύο μήνες μετά την έναρξη της κατοχής στην Ελλάδα οι Γερμανοί για οικονομία δυνάμεων παραχώρησαν το μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας στους συμμάχους τους Ιταλούς και Βουλγάρους . Από την Θεσσαλία κράτησαν μόνο την διοίκηση του λιμανιού στον Βόλο, μία βάση –παρατηρητήριο στο Πλιασίδι που είναι η κορυφή του Πηλίου και δημιούργησαν ναυτική διοίκηση στο Λουτράκι της Σκοπέλου . Παράλληλα για να αποτρέπουν τα Βρετανικά και Ελληνικά υποβρύχια που παρενοχλούσαν και βύθιζαν πλοία του άξονα, είχαν ποντίσει πλέγμα –με υποβρύχιες νάρκες μεταξύ Κατηγιώργη Πηλίου και Σκιάθου και ακόμα ένα μεταξύ Σκοπέλου και Αλοννήσου . Έτσι κατά κάποιο τρόπο απέτρεπαν τα συμμαχικά υποβρύχια να περιπολούν στην περιοχή .
Οι συμμαχικές αποστολές στο Πήλιο που καταλάβαιναν την σπουδαιότητα που είχε ο Γερμανικός έλεγχος των Σποράδων από την άνοιξη του 1944 άρχισαν να κάνουν τα δικά τους σχέδια . Ζήτησαν από τον ΕΛΑΣ να αποσπάσει από το 54ο Σύνταγμα έναν τολμηρό ασυρματιστή , τον Θανάση Ματή από το χωριό Σταγιάτες του Βόλου και τον εκπαίδευσαν στους δικούς τους μυστικούς κώδικες . Ο Ματής στάλθηκε στην Σκιάθο με Αμερικάνικο ασύρματο και σε συνεργασία με τις Εαμικές οργανώσεις των Σποράδων συγκέντρωνε πληροφορίες των Γερμανικών κινήσεων στην περιοχή . Τις πληροφορίες αφού τις αξιολογούσε τις μετέδιδε με τον κρυμμένο ασύρματο στις συμμαχικές αποστολές για τα περαιτέρω .
Διοικητής στις Σποράδες ήταν ο Γερμανός λοχαγός Γιόζεφ Άντλερ γνωστός και ως Μιλιούνης. Το παρατσούκλι του το είχαν κολλήσει οι ντόπιοι λόγω της τακτικής του να ζητάει από τους καραβοκύρηδες και τους ψαράδες της περιοχής μιλιούνια για μίζες . Ήταν ένας στυγνός Ναζιστής αλλά και απατεώνας ολκής .
Η απαγωγή του Άντλερ αποφασίστηκε από τους Αγγλοαμερικάνους συνδέσμους στο Πήλιο σύμφωνα με τις αφηγήσεις των απαγωγέων του, για να του αποσπάσουν πληροφορίες σχετικά με την προετοιμασία αποχώρησης όλων Γερμανικών δυνάμεων του κεντρικού Αιγαίου η οποία τελικά έγινε στα μέσα του Οκτωβρίου. Η οργάνωση του νησιού λόγο του φόβου των αντιποίνων αρχικά δεν συμφωνούσε με την επιχείρηση .
Η πρώτη προσπάθεια επιχειρήθηκε στις 24 Ιουλίου του 44 . Κλιμάκιο δέκα ανδρών του 54ου Συντάγματος ΕΛΑΣ με επικεφαλής τον Ανθυπολοχαγό διοικητή του 5ου λόχου Αλέκο Μεταφτσή (1) και τον Καπετάνιο Λόχου Μηχανικού Κώστα Διαμαντόπουλο αποβιβάστηκε στην Σκιάθο αλλά μετά από μία διανυκτέρευση στο νησί διατάχτηκε να επιστρέψει πίσω γιατί οι ανάγκες για την μεγάλη επιχείρηση που σχεδίαζε η 16η ταξιαρχία στο Βελεστίνο καθιστούσε την παρουσία τους απαραίτητη εκεί .(2)
Η δεύτερη προσπάθεια η οποία ολοκληρώθηκε με επιτυχία πραγματοποιήθηκε στις 12 Αυγούστου . Σε οργανωμένο σχέδιο στο οποίο συμμετείχε μία όμορφη κοπέλα η Αθηνά , ο Άντλερ παρασύρθηκε από τα κάλη της και την επισκέφτηκε στο σπίτι της στην Σκιάθο αφήνοντας την βάση του που ήταν το Λουτράκι Σκοπέλου. Στο σπίτι της Αθηνάς που υποτίθεται ότι πήγε να εξετάσει την ταυτοτητά της εισέβαλε ο αντάρτης του ΕΛΑΣ Στάθης Ντόβας με το αυτόματο με σκοπό την αιχμαλωσία του . Ο Άντλερ που κατάλαβε ότι δεν υπήρχε σχέδιο να τον σκοτώσουν αλλά να τον αιχμαλωτίσουν, κατόρθωσε να το σκάσει από το σπίτι –παγίδα και να τρέξει προς το καΐκι που τον είχε μεταφέρει από την Σκόπελο . Σε όλη την διαδρομή πυροβολούσε με το πιστόλι του και φώναζε Κάϊκος-Κάϊκος για να ειδοποιήσει την φρουρά του που τον περίμενε στο καΐκι του
Το καΐκι ο ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΟΥΡΑΝΟΣ ήταν επιταγμένο και εξοπλισμένο με μυδράλιο και εκτός από το πλήρωμα που ήταν ντόπιοι είχε και τρεις Γερμανούς σωματοφύλακες . Οι Ελασίτες όμως συνεννοημένοι με τον μηχανικό του πλοίου Λαυτέρη Ξύδη αιχμαλώτισαν τους τρεις Γερμανούς .
Ο Άντλερ στην απογνωσή του βλέποντας ότι δεν είχε άλλο τρόπο διαφυγής από την Σκιάθο, έπεσε στην θάλασσα με σκοπό να φτάσει κολυμπώντας στο απέναντι νησί . Όπως ήταν φυσικό η αιχμαλωσία του ήταν θέμα λίγων λεπτών . Τον πρόλαβαν με μία βάρκα και ο Γιάννης Κλειτσινάρης κτυπώντας τον με ένα κουπί τον ανάγκασε να παραδοθεί.
Το πλοίο ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΟΥΡΑΝΟΣ με καπετάνιο τον γραμματέα της ΕΠΟΝ Σκιάθου Αργύρη Μπισακό και τον Απόστολο Γαλανό οδηγήθηκε στην βάση του ΕΛΑΝ Αη Γιάννης Πηλίου . Ο Άντλερ με άλλο καΐκι οδηγήθηκε στην έδρα του Συντάγματος και από εκεί με τα γνωστά δρομολόγια που έκανε ο Γιαννόπουλος του ΕΛΑΝ παραδόθηκε στην Σμύρνη . Δεν υπάρχουν άλλα στοιχεία για τον Άντλερ . Το πιθανότερο να συνεργάστηκε με τους Άγγλοαμερικάνους και να έπεσε και αυτός στα μαλακά όπως χιλιάδες άλλοι Γερμανοί Ναζί .
Έτσι έγινε η απαγωγή του Άντλερ . Χωρίς καμία συμμετοχή εκπαιδευμένων κομάντος όπως έγινε η απαγωγή του Κράϊπε. Χωρίς φωτογραφήσεις για προπαγανδιστικούς λόγους .Με μοναδικό κίνητρο όσων συμμετείχαν στην επιχείρηση, η προσφορά για την ελευθερία της πατρίδας . Με εξοπλισμό κυρίως το θάρρος που επέδειξαν .
Τα αντίποινα των Γερμανών λίγες μέρες μετά στις 23 Αυγούστου, ήταν βομβαρδισμός , πυρπόληση της Σκιάθου και η δολοφονία δέκα πατριωτών (πίνακας 4 )
Οι σύμμαχοι που είχαν δεσμευτεί για την ανοικοδόμηση των κατεστραμμένων σπιτιών μόνο ένα επαινετικό τηλεγράφημα έστειλαν στον Θανάση Ματή το 1947 με το οποίο το Αμερικάνικο Υπουργείο πολέμου αναγνώριζε την όλη προσφορά του .
Για την ιστορία στην επιχείρηση πήραν μέρος με τον ένα η άλλο τρόπο οι παρακάτω Εαμίτες.
Ντόβας Στάθης, Κλειτσινάρης Γιάννης, Χατζηαγγελάκης Παντελής, Παρασκευόπουλος Αν . Μπέλας Νίκος , Θοδ Κανταράκιας, Χήρας Γιώργος ,Καΐρης Γιάννης ,Βαφίδης Χρήστος, Ξύδης Λευτέρης, Ψαράς Βαγγέλης . Με κίνδυνο πάντα να ξεχαστεί άθελα κάποιος
.
Μετά την αποχώρηση των Γερμανών από την Σκιάθο καταπλέει Αγγλικό πολεμικό και μικρή δύναμη του Ιερού λόχου. Σε αναφορά τους γράφουν : « Η νήσος δεν κατέχεται . Ο Γερμανός διοικητής ΑΝΤΛΕΡ συνελήφθη υπό ανταρτών ……..(3)
1)Για τον Μεταφτσή εδώ https://www.facebook.com/simea2016/posts/1031950940480146
2) Ο Επιτελάρχης της 1ης μεραρχίας του ΕΛΑΣ( Δυτική Θεσσαλία) Δημήτρης Μπαλής στο βιβλίο του γράφει ότι η δύναμη ήταν 120 άνδρες . Κατά την γνώμη μου είχε λάθος πληροφόρηση όπως και για πολλά άλλα που συνέβαιναν στην ανατολική Θεσσαλία.
3) Κουρκούμπα –Δελακουβία από Ιστορικά Αρχεία Στρατού , Τμήμα IV IΓ φάκελος816|ΙΔ2
Πηγές: Νίτσα Κολιού , Κατερίνα Κουρκούμπα -Δελακουβία , Νίκος Στουρνάρας, Γρηγόρης Ρέντης, Λάζαρος Αρσενίου ,Δημήτρης Μπαλής.
Το αφιέρωμα εντάσσεται στην Ναυτική τετραλογία + μία ιστορία
2) Η ΔΙΑΣΩΣΗ ΤΟΥ ΥΠΑΡΧΟΥΤΣΟΥΚΑΛΑ
3)ΟΙ ΓΕΝΝΑΙΟΙ ΤΩΝ ΣΠΟΡΑΔΩΝ . https://www.facebook.com/simea2016/posts/1453798564962046
4) Η ΑΠΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΑΝΤΛΕΡ https://www.facebook.com/simea2016/posts/1469692103372692
+) Ιστορία του Κώστα Χρήστου
