Δευτέρα 17 Ιουλίου 2023

Το ΑΙΓΑΙΟΝ στην Εθνική Αντίσταση

 

1 ημ. 
Το ΑΙΓΑΙΟΝ στην Εθνική Αντίσταση ( Ε )
 

 
.
"" η προσφορά προς την πατρίδα δεν αποτελεί κατάθεση σε τράπεζα για να ζητάμε τόκους""
Μανώλης Γλέζος
 
Κείμενο : Απόστολος Κ. Αποστολάκης
 
Χιλιάδες οι επισκέπτες για καλοκαιρινές διακοπές στο ανατολικό Πήλιο . Οι περισσότεροι χαίρονται γοητευμένοι τις τεράστιες παραλίες, αλλά λίγοι αναρωτιούνται για την ιστορία της περιοχής.
 
Το Πήλιο έχει υμνηθεί από περιηγητές, από ποιητές και από χιλιάδες επισκέπτες. Τα χωριά του μια ξεχωριστή ζωγραφιά το καθένα, ακόμα και τα παραθαλάσσια που έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά από τα ορεινά .
 Ένα τέτοιο χωριό που θα μπορούσε να είναι παγκόσμιο υπόδειγμα οικιστικής αναφοράς, είναι και ο Αη Γιάννης παίρνοντας υπόψη ότι είναι ίσως από τα πρώτα χωριά στα οποία ξεκίνησε προπολεμικά ο τουρισμός όταν και σαν έννοια δεν υπήρχε στο λεξιλόγιο των ντόπιων.
  Σε αυτό το πανέμορφο παραθαλάσσιο χωριό, ένας ντόπιος διορατικός επιχειρηματίας λειτούργησε έγκαιρα το πρώτο ξενοδοχείο του Ανατολικού Πηλίου .
Ήταν ο Γιώργος Μήτσιου που έκτισε το πρώτο ξενοδοχείο επάνω στο κύμα του Αιγαίου που έσκαζε στην παραλία του Αη Γιάννη . Όπως ήταν φυσικό το ονόμασε ΑΙΓΑΙΟΝ .
Άγιος Ιωάννης Πηλίου.Νοέμβριος 1943 μπροστά στο ΑΙΓΑΙΟΝ.Από αριστερά: Ο Στρατολόγος του 54ου Συντάγματος ΕΛΑΣ Σπ. Παπασταφίδας, ο Λοχαγός Νικήτας , ο Επιτελάρχης Γρ. Ρέντης και ο Καπετάνιος Πέτρος Πηλιορείτης Φωτο: Νίκος Στουρνάρας.
 
 
 
Η διώροφη αρχική μορφή του ξενοδοχείου διαμορφώθηκε το 1924,όμως υπάρχουν πληροφορίες ότι ίσως προϋπήρχε μονώροφη αποθήκη για τις ναυτικές δραστηριότητες του οικισμού . Στο τέλος της δεκαετίας του τριάντα το ξενοδοχείο το βρίσκουμε με ισόγειο και έναν όροφο . Είναι αυτό που βλέπουμε να ποζάρουν μπροστά του η διοίκηση του 54ου Συντάγματος ΕΛΑΣ.
Ο Επιτελάρχης του 54ου Συντάγματος ΕΛΑΣ Γρηγόρης Ρέντης (1), μας πληροφορεί ότι μετά την συνθηκολόγηση των Ιταλών και την αποχωρησή τους από την περιοχή , στον Άη Γιάννη είχε την έδρα του η διοίκηση της 4ης μοίρας του ΕΛΑΝ ( το ναυτικό του ΕΛΑΣ(2 ) με Διοικητή τον μόνιμο αξιωματικό του Πολεμικού Ναυτικού Σόλωνα Καταφυγιώτη και Καπετάνιο τον Δημήτρη Ζούνη και αργότερα τον Θεόδωρο Μαμουρίδη .
Έδρα της μοίρας ήταν το ξενοδοχείο ΑΙΓΑΙΟΝ , αποθήκες και συνεργείο για την επισκευή των 25 καϊκιών της μοίρας, ήταν ο ξενώνας ΜΑΡΚΕΖΕΙΟ του Χατζηδιανέλλου.

…………………………………………………………………………………..
" Με ειδοποίησε ο Πηλιορείτης διηγείται ο Ρέντης να κατέβω για φωτογράφηση με άλλους αξιωματικούς . Είχαν δώσει ειδική άδεια στον Νίκο Στουρνάρα να φωτογραφήσει τις δραστηριότητες του Συντάγματος . Ήταν τέλος Νοεμβρίου 1943"
…………………………………………………………………………………………
Στο ΑΙΓΑΙΟΝ λειτούργησε όπως μας πληροφορεί ο Ρέντης και σχολή υπαξιωματικών του ΕΛΑΣ οι οποίοι μάλλον στελέχωσαν και άλλα Συντάγματα . Αυτό το συμπέρασμα βέβαια βγαίνει από τον αριθμό που δίνει ο Ρέντης.

Ένας τέτοιος αριθμός (150) δεν χρειάζονταν στο ήδη συμπληρωμένο από κάθε άποψη 54ο Σύνταγμα .
Στην περιοχή υπήρχε μεγάλη δραστηριότητα του ΕΑΜ –ΕΛΑΣ αλλά και μεγάλη αντίδραση εκ μέρους ευτυχώς λίγων (επιφανών ) . Κάποιοι από αυτούς συνεργάστηκαν ανοιχτά με τους Ιταλούς και αργότερα με τους Γερμανούς . Υπήρχαν και εκτελέσεις δοσιλόγων οι συγγενείς των οποίων μετά το 1945 ζητούσαν εκδίκηση με τα γνωστά αποτελέσματα.
Η οικογένεια Μήτσιου δεν προσέφερε στον αγώνα μόνο το ξενοδοχείο . Είχε έναν γιο εκτελεσμένο τον Κώστα (γ 1925), ο οποίος εκτελέστηκε από τους Γερμανούς στις 27-3-44, με άλλους δώδεκα Τσαγκαραδιώτες έξω από την Συκή .Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και ένας Εβραίος της Θεσσαλονίκης, ο Ισαάκ Αβραάμ Χασσίδ. Ο Κώστας πριν την εκτελεσή του συμμετείχε ενεργά στον ΕΛΑΝ.
Ακόμα ένας γιος του Γιώργου Μήτσιου ο Παναγιώτης( 1922) κατατάχτηκε στον ΕΛΑΣ . Τον βλέπουμε να παρελαύνει στις 22 Οκτωβρίου του 1944 έφιππος μπροστά από το ΗΡΩΟ που βρίσκονταν ανάμεσα από το σημερινό Δημοτικό Ωδείο και το σημερινό Δημαρχιακό μέγαρο στον Βόλο . Συμπεραίνουμε ότι για να του κάνουν την τιμή να παρελάσει έφιππος πρέπει να ήταν της σχολής Υπαξιωματικών η εκπρόσωπος της ανταρτοεπονίτικης διμοιρίας του 3ου Τάγματος που έδρευε στο Πήλιο. Το όνομα Μήτσιου υπάρχει σε περιγραφές για το στήσιμο του ΕΛΑΝ της περιοχής . . Πρώτα εξαδέλφια του Παναγιώτη ήταν και οι Ελασίτες Λευτέρης και Ευριπίδης παιδιά του Δημητρίου Μήτσιου.
Μεταπολεμικά το ΑΙΓΑΙΟΝ γνώρισε μεγάλες δόξες . Επεκτάθηκε με έναν ακόμη όροφο στις αρχές της δεκαετίας του πενήντα και ήταν και λόγω της προνομιακής θέσης του, σημείο αναφοράς για τον τουρισμό της περιοχής.
Το ξενοδοχείο κηρύχτηκε διατηρητέο ιστορικό μνημείο με την Υπ. Απόφ. ΔΙΛΑΠ/Γ Ι 590 /91/2-2-87 (ΦΕΚ 109/ΤΒ/9-3-87). Υπουργείο Πολιτισμού .
Τα τελευταία όμως χρόνια μένει ερειπωμένο και ανεκμετάλλευτο από τους ιδιοκτήτες του .

 

 
Συμπερασματικά μπορούμε αβίαστα να πούμε ότι το ΑΙΓΑΙΟΝ και οι ανθρωποί του είχαν μεγάλη συμβολή στην Εθνική Αντίσταση .Η αποσιώπηση της ιστορίας του ίσως έχει να κάνει με την αποσιώπηση της προσφοράς του ΕΑΜ -ΕΛΑΣ . Ο τοπικός Δήμος πρέπει να τοποθετήσει τουλάχιστον μία αναμνηστική πλάκα στην αυλή του Ξενοδοχείου . Το οφείλει κυρίως στον εκτελεσμένο Κώστα Μήτσιου αλλά και στους υπαξιωματικούς που πέρασαν από την σχολή που λειτουργούσε εκεί και αργότερα έπεσαν σε μάχες που έδωσε ο ΕΛΑΣ ενάντια στους Γερμανούς
Πηγές : Νίτσα Κολιού , Γρηγόρης Ρέντης, Νίκος Στουρνάρας ,Ραφαήλ Φρεζής αρχείο Κατερίνας Παν . Μήτσιου την οποία ευχαριστώ ιδιαίτερα για τις φωτογραφίες .
                                                  Ο Γιώργος Μήτσιου 

 
 Ο εκτελεσμένος Κώστας Μήτσιου 

.Σημειώσεις : 1) Αφιέρωμα για τον Γρηγόρη Ρέντη https://simea2016.blogspot.com/.../03/blog-post_5.htmlttps:/
2) Για το ΕΛΑΝ της περιοχής https://simea2016.blogspot.com/2021/04/blog-post_10.html.
Ο Παναγιώτης Μήτσιου 

Αν σας άρεσε το αφιέρωμα , δηλώστε ακόλουθοι της σελίδας προκειμένου να ενημερώνεστε για τις νέες αναρτήσεις καθώς και την δραστηριότητα του συλλόγου
Μπροστά στην σημερινή βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας .Αριστερά ο Κώστας Θώμος , καπετάνιος 3ου τάγματος ΕΛΑΣ Πηλίου , στη μέση ο Παναγιώτης Μήτσιου 

Δεύτερος αριστερά ο Παναγιώτης Μήτσιου στην ΕΟΝ του Μεταξά . Σημειώνουμε ότι η ένταξη στην ΕΟΝ ήταν υποχρεωτική

ΤΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΑΚΗΣ

  ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ   1944     80 χρόνια από τον θάνατο του δημοκράτη αγωνιστή, δημοσιογράφου και λόγιου Τάκη Οικονομάκη (1886-1944)   ...