Η καταστροφή των Μηλεών
Κείμενο : Απόστολος Κ.Αποστολάκης
Το χωριό Μηλιές Πηλίου είναι γνωστό σε όλη την Ελλάδα από το τρενάκι που συνεχίζει να λειτουργεί μέχρι στις μέρες μας .Το δρομολόγιο βέβαια δεν είναι όπως το είχε σχεδιάσει ο Εβαρίστο Ντε Κίρικο ,αφού τώρα ξεκινάει από τα Άνω Λεχώνια. Τότε ξεκινούσε από Βόλο και ήταν το μοναδικό μέσο επικοινωνίας και μεταφοράς προϊόντων.
Στην διάρκεια της Γερμανικής κατοχής το χωριό πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος λόγω της συμμετοχής του στην ΕΑΜική Αντίσταση .Οι Μηλιές ήταν από τα πρώτα χωριά του Πηλίου που τα παλληκάρια του έσπευσαν να καταταχθούν στον ΕΛΑΣ. Στο χωριό μεταφέρθηκε κρυφά αρκετός οπλισμός από την παράδοση της Ιταλικής Μεραρχίας ΠΙΝΕΡΟΛΟ που είχε γίνει στο δεύτερο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου του 43.
Αυτός ήταν και ο ουσιαστικός λόγος που οι Γερμανοί έσπευσαν στο χωριό με αποτέλεσμα να έχουν τους πρώτους δύο νεκρούς . Ο Διοικητής του Βόλου Ρίκερτ διέταξε αρχικά 10 εκτελέσεις γιατί νόμιζε ότι οι άντρες του είχαν αιχμαλωτιστεί.
Είχε συλλάβει μάλιστα για μερικές ημέρες δεκάδες Βολιώτες προκειμένου να εκβιάσει την απελευθέρωση των υποτιθέμενων αιχμαλώτων.
Μαζικές εκτελέσεις έγιναν στις 4 Οκτωβρίου του 43 σε αντίποινα όταν έγινε γνωστό ότι οι Γερμανοί είχαν σκοτωθεί σε ενέδρα και δεν ήταν αιχμάλωτοι . Αναφέρονται 28 ονόματα αλλά κάποιες πηγές δίνουν μία μικρή διαφορά . Μικρή σημασία έχει όταν πρόκειται για ανθρώπινες ζωές .
Την Δευτέρα 4 Οκτωβρίου χαράματα, μία στρατιωτική φάλαγγα ξεκινά από τον Βόλο. Λίγες ώρες μετά το χωριό αρχίζει να καίγεται.
Ένας ηλικιωμένος αυτόπτης μάρτυρας λέει:
"Απ΄τα ανοίγματα των σπιτιών μας έριχναν οι Γερμανοί μιά σκόνη, πυροβολούσαν και ο χώρος λαμπάδιαζε. Ο ουρανός σε λίγο βάφτηκε μ΄ένα απαίσιο κόκκινο χρώμα, τα ζώα ούρλιαζαν, οι κρότοι από τα ξύλα που καίγονταν και από τους τοίχους που γκρεμίζονταν ήταν τρομεροί. Μας είχαν καταστρέψει. Αλλά εκείνο που ήταν αβάσταχτο ήταν το μακελειό που γινόταν στον σταθμό. Οι Γερμανοί εκτελούσαν εκεί, μέσα στην φωτιά, τους συμπατριώτες μας ανά πεντάδα... Την άλλη μέρα σ΄έναν ομαδικό τάφο θάψαμε τους 29 νεκρούς και σήμερα ένα απλό άσπρο μνήμα θυμίζει στον επισκέπτη τα ονόματα αυτών που χάσαμε".
Στα σχετικά δημοσιεύματα και στις επετειακές εκδηλώσεις λαθεμένα αναφέρονται συνήθως μόνο 28 νεκροί , Το σωστό είναι ότι πρέπει να αναφέρονται και άλλοι 24 που εκτελέστηκαν εκτός χωριού .ή και σε άλλες ημερομηνίες . Στις 2 Απριλίου του 1944 πιάστηκαν άλλα 15 άτομα από το χωριό στην διάρκεια των Γερμανικών εκκαθαριστικών επιχειρήσεων .Κάποιοι από αυτούς εκτελέστηκαν στον Βόλο κάποιοι στην Λάρισα. Κάποιοι άλλοι σε άλλες ημερομηνίες. ΙΔΙΑ ΑΞΙΑ έχει και αυτών η θυσία.
Στην μαζική εκτέλεση που έγινε στις 4 Οκτωβρίου του 43, τους εκτελούσαν τρεις ,τρεις και μάλιστα υπό τους ήχους μουσικής γραμμοφώνου όπως αναφέρει στο βιβλίο της η Νίτσα Κολιού σύμφωνα με την έρευνα που έκανε η ίδια στο χωριό .Η εκτέλεση έγινε στον Σιδ. Σταθμό του χωριού όπου υπάρχει και το γνωστό μνημείο . Μόνο όμως για τους 28 .
Για τους υπόλοιπους που τους είχαν κλεισμένους στο κολαστήριο της γνωστής Κίτρινης Αποθήκης λίγα πράγματα αναφέρονται . Σαν χρέος τιμής για όλους τους νεκρούς των Μηλεών που δολοφονήθηκαν σαν αντίποινα, παραθέτουμε ΟΛΑ τα ονόματα.
Γ.Φαρδέλος, Ιω, Φιλιπόππουλος, Φιλ,Παύλου, Δημ. Πελεκάνος, Φοίβος Παπάς, Ιω .Χατζηγιάννης, Σίμος Μήτσιου , Αγγελος Ατσιάς, Στ.Κατσιρέλος, Απ. Σταμούλης, Α. Χαμονικολάου, Αντ. Μόσχος, Βας. Τέγος, Ανδρ. Βλάχος, Γεωρ. Κρίγκος, Δ . Μαργαρίτης , Δημ. Κουλουνάρας, Γεώ. Καλατζής, Εκευθ. Καβούρας, Θεοφ. Τσούτσος, Αγης. Κουτσονούρης, Κ. Σαμουρδάνης, Αν. Κοντές, Μιχ. Βεργώνης, Δημ. Γκέκας.
Κάηκαν ζωντανοί μέσα στα πυρπολημένα σπίτια τους, οι.Κυρατσώ Ατσιά, Τρανταφυλλιά Πατσή και ο παράλυτος γιος της Ιωάννης Πατσής .
Εκτελέστηκαν εκτός Μηλεών στον Βόλο και στη Λάρισα σε άλλες ημερομηνίες
Συραγώ Κρίγκου, Ιωάν. Γαζής, Ιωάν. Σκαρλάτος, Κων Χατζηγιάννης, Μιλτ. Πολίτης, Γραμ. Παπάς, Νίκ. Κούκος, Απ. Γουργούτης, Σπ.Κουτσογιάννης, Κων .Ζήγρας, Αρ.Βεργώνης, Βασ. Νίκου, Σπ.Καραβουσιάνης, Πέτ. Θεοδωρόπουλος, Τρ.Βογιατζής πατέρας 5 παιδιών (1) , Βασ. Κωστάκης, Δημ. Θεοδωρόπουλος, Πέτρ. Θεοδωρόπουλος, Αριστ. Μα’ι’τανός, Βασίλης. Σουλογιάννης, Δημ. Συκιώτης, Νικ. Χουλιάρας, Νικ.Λιάτζουρας, Δημ. Καλατζής.
Το μισό χωριό πυρπολήθηκε. 210 σπίτια κάηκαν από τα 450 .
Υπάρχουν και κάποιοι ακόμα τα ονόματα των οποίων δεν έγιναν γνωστά . Ίσως ήταν εργάτες από μακρινά χωριά που δούλευαν στα κτήματα των Μηλιωτών .
Να τους θυμόμαστε και να τους τιμούμε με όποιον τρόπο μπορούμε .
Πηγές: Νίτσα Κολιού ( Άγνωστες πτυχές Κατοχής και Αντίστασης, Τυπο-φωτο-γραφικό πανόραμα του Βόλου,Νίκος Στουρνάρας,Γρ.Ρέντης,Μητροπολίτης Ιωακείμ,Ιατρός Θεόδ.Μαρσέλλος , Αρης Παπαδόπουλος, Αφιερώματα εφημερίδων
Σημείωση 1>https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=1421946324813937&id=349248072083773
120 χρόνια . Ίδια η γέφυρα , παρόμοια τα βαγόνια, μόνο η μηχανή έχει αλλάξει . Δεν είναι πλέον ατμοκίνητη
Τα κατεστραμμένα κτίρια δίπλα στον σταθμό είναι ακόμα έτσι .
Τότε
Τώρα
