ΝΙΚΟΣ ΙΑΤΡΟΥΛΗΣ
Ο πρώτος Εύελπις νεκρός από τον Βόλο στην μάχη της Κρήτης
Κείμενο :Απόστολος Κ Αποστολάκης
Ο Νίκος Ιατρούλης ήταν πρωτοετής το 1940 στην σχολή Ευελπίδων και ήταν ένας από τους πολλούς ηρωικούς πρωτοετείς σπουδαστές της σχολής που δεν υπάκουσαν στους ανωτέρους τους οι οποίοι ζητούσαν να αναλάβει η τάξη τους καθήκοντα αστυνόμευσης στην Αθήνα μετά την συνθηκολόγηση του Γερμανόφιλου στρατηγού Τσολάκογκλου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στις 28 Οκτωβρίου 1940, οι Ευέλπιδες της 3ης τάξης ορκίστηκαν ανθυπολοχαγοί και έφυγαν όλοι για το μέτωπο. Οι Ευέλπιδες της 2ης τάξης ορκίστηκαν ανθυπασπιστές και τοποθετήθηκαν σε στρατόπεδα εκπαιδεύσεως. Στους 300 Ευέλπιδες της 1ης τάξεως που στις αρχές Οκτωβρίου είχαν παρουσιαστεί στη Σχολή, δόθηκε αόριστη άδεια που ανακλήθηκε όμως στις 20 Νοεμβρίου και οι πρωτοετείς σπουδαστές επέστρεψαν στη σχολή για συνέχιση της εκπαίδευσης . (1)
Όταν οι Γερμανοί έμπαιναν στην Αθήνα οι πρωτοετείς Ευέλπιδες με δική τους πρωτοβουλία μεταφέρθηκαν στην Λακωνία με επιταγμένα φορτηγά αλλά και αυτοκίνητα του Ερυθρού Σταυρού .Από την Λακωνία με επιταγμένα καΐκια πέρασαν στην Κρήτη. Όλη η επιχείρηση μεταφοράς κράτησε από την 24 Απριλίου μέχρι 29 Απριλίου .’Άρχισαν αμέσως εντατική εκπαίδευση με στόχο να πολεμήσουν για την σωτηρία της Κρήτης .
Αυτό το γεγονός το σχολίασαν ξένοι ραδιοφωνικοί σταθμοί. Ο ραδιοφωνικός σταθμός της Μόσχας στις 2 Μαΐου σχολιάζει: «Η ψυχή των ηρώων της αρχαίας Ελλάδος δεν έλειψε και από τους συγχρόνους Έλληνες. Μετά την Αλβανία, στην Κρήτη θα πολεμήσουν αποφασιστικά αν ο Χίτλερ τολμήσει να κτυπήσει εκεί. 300 Ευέλπιδες πέρασαν από την Ελλάδα στην Κρήτη με την απόφαση να θυσιασθούν, αλλά να μην αφήσουν να περάσει ο εχθρός στην στερνή ελεύθερη γη.»(1)
Δύο ημέρες πριν την έναρξη της μάχης ο λόχος των άπειρων πρωτοετών Ευέλπιδων είχε στρατοπεδέψει στα κτήματα του μοναστηριού της Παναγίας της Οδηγήτριας στην θέση Γωνιά κοντά στο Κολυμπάρι Χανίων και είχαν υψώσει την σημαία της σχολής στο καμπαναριό της εκκλησίας .
Όπως περιγράφει στο βιβλίο του ο συμμαθητής στην σχολή Γιάννης Βολωνάκης,΄΄ Η ΘΡΥΛΙΚΗ ΕΠΟΠΟΙΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΄΄ οι Ευέλπιδες βρέθηκαν στην ανάγκη να πολεμήσουν με απαρχαιωμένα όπλα . Προσπαθούσαν να ανοίξουν τα μαγκωμένα κινητά ουραία των όπλων τους του 19ου αιώνα τα οποία ήταν γεμάτα γράσα και λίπη και έπρεπε να τα καθαρίσουν με τα μαντήλια τους ή με τα πουκαμισά τους .Άλλοι στράβωναν τα ξίφη τους για να κάνουν τα οπλοπολυβόλα ΧΟΤΣΙΣ του 1915 να λειτουργήσουν .΄΄
Ο Νίκος ήταν ένας από τους δύο Ευέλπιδες που αψήφησαν τα πολυβόλα των γερμανικών αεροπλάνων ΜΕΣΣΕΡΣΜΙΤ και ανέβηκε στο καμπαναριό να σώσει την διάτρητη από σφαίρες σημαία . Το κατόρθωσαν , την κατέβασαν και την άπλωσαν στην αγία τράπεζα της εκκλησίας . Το ίδιο απόγευμα σκοτώθηκε σε μάχη μέσα σε έναν ελαιώνα κοντά στο Κολυμπάρι Χανίων .Ήταν 20-Μαΐου 1941, πρώτη μέρα της Γερμανικής επίθεσης .
Η σημαία αυτή μετά τον πόλεμο παρασημοφορήθηκε και φυλάσσεται σε γυάλινη προθήκη στο μουσείο της σχολής Ευελπίδων.
Στο προαύλιο της σχολής υπάρχει ανδριάντας του ήρωα Νίκου Ιατρούλη
Ο Νίκος είχε το θλιβερό προνόμιο να είναι ο πρώτος νεκρός Εύελπις στην μάχη της Κρήτης .Οκτώ ακόμα ευέλπιδες σκοτώθηκαν στον άνισο αγώνα για να κρατηθεί η Κρήτη η οποία δυστυχώς μετά από δέκα μέρες κατακτήθηκε ολόκληρη από τους Γερμανούς και από τους Ιταλούς στα ανατολικά και συγκεκριμένα στον νομό Λασιθίου.
Μία νέα κοπέλα , η Ζωή Πατεράκη στο κτήμα της οποίας σκοτώθηκε ο ήρωας Νίκος Ιατρούλης, έγραψε στον πατέρα του Αθανάσιο το 1946 ότι τον γιό του και έναν ακόμη Εύελπι ( Γιώργος Καβουλίδης)τους είχαν θάψει στο κτήμα τους και αργότερα όταν πέρασαν τα χρόνια παρέδωσαν τα οστά τους στο μοναστήρι .
Ο πατέρας όμως δεν μπόρεσε εκείνα τα μαύρα χρόνια της λευκής τρομοκρατίας να μετακινηθεί στην Κρήτη .Είχε στοχοποιηθεί ……..και του απαγορεύονταν η μετακίνηση .Τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 46 οι ανώτεροι αξιωματικοί του ΕΛΑΣ άρχισαν να παίρνουν τον δρόμο της εξορίας .
Έγραψε λοιπόν γράμμα στην κοπέλα το οποίο περιήλθε στα χέρια του μικρού αδελφού Σωτήρη το 1975 ( φωτο )
Ο Νίκος δεν ήταν όμως ο μόνος από την οικογένεια που έδωσε την ζωή του για την λευτεριά της χώρας μας . Η μητέρα του και η αδελφή του μετά από προδοσία ντόπιων δοσιλόγων εκτελέστηκαν τον Αύγουστο του 44 λόγω της ένταξης του Αντισυνταγματάρχη πατέρα στον ΕΛΑΣ.
Όλη η τραγική ιστορία της οικογένειας σε παλαιότερο αφιέρωμα που αξίζει να γνωρίζουμε .> https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid02w5RdmJLjjV1fmkx55uyDt6UiiJPmtQjKnHaM4stmg4LQApCNwVXuPJ5YRAhNF3gMl
Σημείωση :1) Τότε η σχολή ευελπίδων είχε τρία χρόνια φοίτησης
Πηγές : Το μικρό βιβλίο του αδελφού Σωτήρη Ιατρούλη , Νίτσα Κολιού , Νίκος Στουρνάρας . ΓΕΣ/ΔΙΣ, Η Μάχη της Κρήτης, Αθήνα1961. ΚΡΗΤΗ TV . Σύγχρονη Πολιτική Ιστορία της Ελλάδος” του Σπυρ. Μαρκεζίνη (2)Υπάρχει και ένα ενδιαφέρον αφιέρωμα πριν κάποια χρόνια στην ΜΑΓΝΗΣΙΑ ΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ .
.
