Κάψαν το Καραμπάσι , Κάψαν το Καραμπάσι .(α)
Αυτό φώναζαν στα γειτονικά χωριά βλέποντας τους καπνούς που σκέπασαν την περιοχή .
Κείμενο : Απόστολος Κ. Αποστολάκης
Τον Μάρτιο του 1944 οι Γερμανοί άρχισαν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στο κεντρικό και νότιο Πήλιο με στόχο να διαλύσουν την ισχυρή παρουσία που είχε ο ΕΛΑΣ στην περιοχή αλλά και το πολιτικό του σκέλος το ΕΑΜ που είχε ισχυρή επιρροή σε όλα τα χωριά . Πολλά αποτελέσματα δεν πέτυχε το λεγόμενο χτένισμα πέρα από μεμονωμένες περιπτώσεις που όμως δεν έκαμψαν το αντιστασιακό φρόνημα των Πηλιορειτών .
Το χωριό που πλήρωσε με πολύ αίμα και καταστροφές ήταν ο Άγιος Βλάσιος η Καραμπάσι όπως ακόμα αποκαλούσαν τότε το χωριό .
Στην έναρξη του εκκαθαρίσεων ( χτενίσματος) στις 22 Μαρτίου οι γερμανοί σκότωσαν στο περασμά τους τον Γιάννη Παναγιώτου 35 ετών ,τον Δημήτρη Κούτρα 17 ετών και τον θείο του Ευάγγελο Κούτρα 60 ετών .
Στο χωριό επέστρεψαν μετά το τέλος του χτενίσματος στο Πήλιο στις 6 Μαΐου εξαγριωμένοι που δεν μπόρεσαν φέρουν σε πέρας την αποστολή τους και χρησιμοποίησαν δόλια μέσα να εξαπατήσουν του Καραμπασιώτες.
Έστειλαν γερμανό στρατιώτη δήθεν να ζητήσει τροφές για το κοτέτσι που διατηρούσαν οι γερμανοί στα Κάτω Λεχώνια. Ουσιαστικά ο γερμανός αλλά και δύο ακόμα υπαξιωματικοί έκαναν αναγνώριση στα σπίτια με σκοπό να δράσουν τις επόμενες μέρες . Σημείωναν και ποια σπίτια ήταν διαθέσιμα για πλιάτσικο.
Επέστρεψαν στις 13 Μαΐου περικυκλώνοντας το χωριό . Έκαψαν πολλά σπίτια ,ίσως τα περισσότερα , αλλά τα δημοσιεύματα της εποχής παρουσιάζουν μεγάλες αποκλίσεις και δεν μπορούμε με σιγουριά να γράψουμε ακριβή αριθμό .Από τα πρώτα σπίτια που έκαψαν ήταν το σπίτι και οι αποθήκες της οικογένειας Βολιώτη .
Κάποιοι κάτοικοι δεν μπόρεσαν να απομακρυνθούν και έπεσαν θύματα της ναζιστικής φρίκης. Έντεκα συνολικά θύματα μέτρησε το χωριό εκείνη την ημέρα .
Ένας νέος μόλις 27 ετών ο Βλάσης Βολιώτης, πυρπολήθηκε ζωντανός και μετά δέχτηκε την σφαίρα της χαριστικής βολής .
Τα υπόλοιπα δέκα θύματα ήταν Κώστας Σαμαράς , Κώστας Κωστόπουλος ,Αγγελική Πολυχρόνου ,Κώστας Φτυλιανός , Ιωάννης Τζαβέλας , Μιχάλης Αν.Βολιώτης , Νικόλαος Τσιπαράς , Βαρβάρα Κοσμά . Κυρατσώ Πριάκου και Κώστας Κουτσουβέλης .
Συγκέντρωσαν μεγάλο αριθμό κατοίκων και τους φυλάκισαν στο κολαστήριο της κίτρινη αποθήκης στον Βόλο (1).
Κάποιους τους έστειλαν για καταναγκαστική εργασία στα κάτεργα της Γερμανίας, κάποιους άφησαν ελεύθερους και τρείς εκτέλεσαν στο ΟΡΜΑΝ ΜΑΓΟΥΛΑ ΦΑΡΣΑΛΩΝ μαζί με άλλους 37 στις 31 Μαΐου 1944 (2)
Ήταν οι Κώστας Κοπτσιαλής ,Βαΐτσης Κλειτσογιάννης και Δημήτριος Λούκας
Αυτούς τους πέρασαν την θηλιά συνεργάτες των Γερμανών, τα γνωστά ΕΑΣΑΔ .
Στις 21 Μαΐου οι Γερμανοί συνέλαβαν σε ενέδρα στην θέση ΚΡΥΨΑΝΑ άλλους οκτώ Καραμπασιώτες και τους εκτέλεσαν στο Μαλάκι .
Από ένδειξη σεβασμού αξίζει να αναφέρουμε τα ονόματα .
Κ. Καραγιάννης, Δημ. Κ. Καραγιάννης, Αργύρης Μπαλωτής,Απόστολος Κωνστ. Ξυνογαλάς , Κων Αποστόλου ,Δημήτριος Τρι, Βολιώτης, Χρίστος Αντωνόπουλος, και Αναστάσιος Ράπτης .
Στις 4 Ιουλίου σκότωσαν τον Γιάννη Σταματόπουλο και την έγκυο Αγγελική Κωνστ. Μαστρογιάννη μητέρα του γνωστού μαέστρου Βλάση Μαστρογιάννη (3) και γιαγιά του επίσης γνωστού Βολιώτη πιανίστα Ντίνου Μαστρογιάννη καθηγητή πιάνου στο Δημοτικό ωδείο Βόλου σήμερα .
Πάνω από σαράντα ήταν τελικά τα θύματα που είχαν καταγωγή από τον Άγιο Βλάσιο .Το χωριό πλήρωσε ασύμμετρα την συμπορευσή του με το ΕΑΜ .
Η ερευνήτρια δημοσιογράφος Νίτσα Κολιού στην οποία οφείλουμε πολλά, μπόρεσε στην δεκαετία του εβδομήντα και του ογδόντα να συγκεντρώσει ορισμένα ονόματα Καραμπασιωτών που είχαν δράση στο ΕΑΜ ,στην ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ και στον ΕΛΑΣ και στην ΕΠΟΝ . .
Τα προηγούμενα χρόνια λίγοι μιλούσαν , πολλοί ξέχασαν και οι περισσότεροι από ανάγκη υπέκυψαν στην προπαγάνδα των κρατούντων ότι για τα δεινά του χωριού έφταιγε ο αγώνας του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ . Η ίδια τακτική βέβαια τηρήθηκε σε όλη την Ελλάδα . Ξεχάστηκε από το κράτος της δεξιάς και των προσχωρησάντων σε αυτή δοσιλόγων ,η εποποιία της Εθνικής Αντίστασης γιατί κατά κύριο λόγο πραγματοποιήθηκε από το ΕΑΜ.
Ακολούθησε και ο αιματηρός αδελφοκτόνος εμφύλιος και ήταν εύκολη υπόθεση να παραποιηθεί η ιστορία .
Το 2016 το τοπικό συμβούλιο του Αγίου Βλασίου και ο Τοπικός Πολιτιστικός Σύλλογος έκαναν πρόταση προς τον Δήμο Βόλου να μεριμνήσει ώστε να αναγνωριστεί το χωριό ως μαρτυρικό . Ακόμα δεν έχει βγεί απόφαση.
Σημειώσεις .
Α) Την φράση για την τραγωδία του Αγίου Βλασίου την άκουσα σε αφήγηση της Κατίνας Σαράφη προσωπικής φίλης της Σοφίας Τοπάλη και μέλος της ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ , στην περιοχή https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid02oYUHNqcM6HSZHVqpHLnqyPLAvnZuwNoT3nkQVZ6k8pShYbwAQ77yjEb3UhyjhBvDl
1) Για την κίτρινη αποθήκη κάναμε πρόσφατα παρέμβαση προκειμένου να διασωθεί https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid02mMTdB8rTQ82AvgrUBqxU2kh9ApxVbMKfxQGMwj1XhGqJCZnmUWptJLmhNG6ywzVel
2) Ο ΣΙΜΕΑ κάθε χρόνο συμμετέχει στο μνημόσυνο του ΟΡΜΑΝ ΜΑΓΟΥΛΑ ( Κάτω Δασόλοφος Φαρσάλων ) με πολυμελή αντιπροσωπεία . Το θεωρεί χρέος διότι από τους σαράντα εκτελεσμένους οι εικοσιεπτά ήταν από την περιοχή μας .Θα συμμετάσχει και φέτος
3) Τον Βλάση Μαστρογιάννη ο οποίος έφυγε από τη ζωή τον Αύγουστο του 2023, τον γνώριζα πολλά χρόνια όπως και οι περισσότεροι φιλόμουσοι Βολιώτες . Γνωρίζοντας το τραγικό τέλος της μητέρας του τον προσκάλεσα τιμής ένεκεν στην πρώτη εκδήλωση του ΣΙΜΕΑ το 2016 .
» Υπάρχει ακόμα τραύμα στην ψυχή μου κ.Αποστολάκη . Δεν μπορώ να έρθω , δεν θα ξεχάσω τη μέρα που μου την πήραν από την αγκαλιά μου .Ήμουν εξάχρονο παιδί . «
Πηγές .Νίτσα Κολιού , Αριστείδης Παπαδόπουλος , Άρης Βολιώτης , αφιερώματα τοπικών εφημερίδων.
