ΒΟΛΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ 1944-2024
Μέρος 3ο
Μέρος1ο
Κείμενο : Απόστολος Κ. Αποστολάκης
Μία φωτοβολίδα που έριξαν από το πολυβολείο της γορίτσας οι άνδρες του 9ου λόχου, ήταν το σύνθημα για να μπει η ηγεσία του 54ου συντάγματος και ολόκληρο το 3ο τάγμα .Ήδη 25 άντρες του εφεδρικού ΕΛΑΣ της πόλης είχε καταλάβει την Ηλεκτρική προκειμένου να προλάβει τυχόν σαμποτάζ. Ήταν πέντε το απόγευμα της Πέμπτης 19 Οκτωβρίου .
Χιλιάδες λαού τους περίμενε στην πλατεία Ελευθερίας αφού πλέον δεν κυκλοφορούσε ούτε ένας Γερμανός στο κέντρο της πόλης σύμφωνα με το δίκτυο πληροφοριών που είχε στήσει σε κάθε γειτονιά το ΕΑΜ . Όλα ήταν κανονισμένα , άψογα ρυθμισμένα . Σε χρόνο ρεκόρ είχαν στηθεί μικρόφωνα , μεγάφωνα ,φωτισμός.
Τα πανό και τα πλακάτ ήταν έτοιμα από μέρες .
Αυτή ήταν η υπεροχή που είχε ο ΕΛΑΣ σε όλες τις πόλεις . Υπήρχε το πολιτικό υποκείμενο .Η πολιτική υποστήριξη του ΕΑΜ σε όλους τους τομείς . Μόνο με τα όπλα αντίσταση δεν γίνεται , όπως δεν γίνεται μόνο με την πολιτική και τον συνδικαλισμό .
Στο μπαλκόνι του Εαμίτη γιατρού Μαργάρη ,ο Δημητρακόπουλος (Γ.Γ ΕΑΜ πόλης) ο Χριστοδουλίδης ( Ν.Ε ΕΑΜ),ο Θεσσαλάρχης Καραγιώργης , ο Μαλιαρός , ο Μουζενίδης(ΚΚΕ)ο Πηλιορείτης, ο Γιώργος Μπαλής, ο Κονταράτος, ο βουλευτής των φιλελευθέρων (1936) Ψιάρης, ξεσήκωσαν τους χιλιάδες συγκεντρωμένους στην πλατεία και στους γύρω δρόμους . Την άλλη μέρα η ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ (φωτο 9 ) περιγράφει την ενθουσιώδη κατάσταση της ημέρας και δημοσιεύει περιληπτικά τους λόγους των πρωταγωνιστών και τα πρώτα μέτρα της ηγεσίας ……
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
‘’.
Μετά την ταπεινωτική αποχώρηση των Γερμανών και την θριαμβευτική είσοδο του ΕΛΑΣ στον Βόλο,η τοπική ηγεσία του ΕΑΜ δεν είχε να σκεφτεί μόνο τις πανηγυρικές εκδηλώσεις που θα ακολουθούσαν .
Έπρεπε να εμπεδωθεί στην κοινωνία της πόλης αλλά και της ευρύτερης περιοχής, κλίμα ασφάλειας, εμπιστοσύνης και να μην γίνουν πράξεις αντεκδίκησης.
Χρέη φρούραρχου ανέλαβε ο Καπετάνιος του 54ου Συντάγματος Θανάσης Κουφοδήμο (Πηλιορείτη) ο οποίος έδωσε εντολή στην Πολιτοφυλακή του Φώτη Συρινιώτη να μην επιτρέψει καμία παρεκτροπή .
Καθαίρεσε το διορισμένο από τους Γερμανούς δημοτικό συμβούλιο και διόρισε αντιπροσωπευτικό από όλες τις τάξεις και επαγγελματικούς κλάδους .Δήμαρχος ανέλαβε ο αρχίατροςτης 1ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ και Εθνοσύμβουλος Γιάννης Κονταράτος, Α αναπληρωτής Χρυσοχού Γ. και Β αναπληρωτής ο Θόδωρος Κλαψόπουλος μετέπειτα Δήμαρχος του Βόλου 64-67 και 75-78 .Ταμίας ο Παπαδημητρίου Αριστείδης (εκ μέρους των εμπόρων ). Δημαρχιακή επιτροπή ,Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Φραγκόπουλος Δημήτρης (επαγγελματιών ) Καραωισηφίδου Ελένη ( γυναικών ) Ελοσίτης Στέφανος (τραπεζικών ) Αναπληρωματικά μέλη : Γατζόπουλος Δ. ( βιομηχάνων) και Αρκουδογιάννης Κ ( βιοτεχνών )
Παράλληλα έπρεπε να εξασφαλίσει τροφή για τους πεινασμένους της πόλης και να πάρει μέτρα για τους άστεγους που είχαν χάσει τα σπίτια τους από τους μαυραγορίτες της κατοχής .
Το ΕΑΜ επεδίωξε να καταδείξει ότι πίστευε στην κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας στην οποία συμμετείχε με έξι υπουργούς και ότι θα σεβασθεί τις συμφωνίες και ιδιαίτερα την τελευταία της Καζέρτα .(1)
Μετά την μεγαλειώδη υποδοχή που επεφύλαξε ο κόσμος στους τιμημένους Ελασίτες στην πλατεία Ελευθερίας, η εφημερίδα ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ του ΕΑΜ Βόλου σε έκτακτη έκδοση την άλλη μέρα περιέγραφε πάλι την υποδοχή (φωτο 10) και καλούσε τον κόσμο να παραβρεθεί μαζικά στο μνημόσυνο για τους νεκρούς του αγώνα στην μητρόπολη, στον Άγιο Νικόλαο την Κυριακή 22-10-44.
…………………………………………………………………………………….
»» Την Κυριακή θα γίνει στον Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Νικολάου η επίσημη δοξολογία για την απελευθέρωση του Βόλου την οποία θα ακολουθήσει μνημόσυνο για όλα τα θύματα του φασισμού που έδωσε η πόλη μας.
Το μνημόσυνο γίνεται με πρωτοβουλία της Εθνικής Αλληλεγγύης , όλος ο λαός του Βόλου πρέπει να παρευρεθεί «« ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ 2η έκτακτη έκδοση στις 20 Οκτωβρίου»» ……………………………………………………………………………..
Χαρακτηριστικό είναι ότι το μνημόσυνο δεν το οργάνωνε το ΕΑΜ αλλά η Εθνική Αλληλεγγύη η οποία ήταν μεν βραχιονάς του, αλλά πιο ανοικτή σε διαφορετικές απόψεις και δεν συζητούσε ανοικτά πολιτικά ζητήματα της μετακατοχικής εποχής. . Είχε καταφέρει τον τελευταίο χρόνο να προσεγγίσει πολλά άτομα της αστικής κοινωνίας του Βόλου και ιδιαίτερα γυναίκες . Έτσι βλέπουμε ότι στο παλλαϊκό μνημόσυνο με εντολή της ηγεσίας, δεν κυριαρχούν πλακάτ του ΕΑΜ , του ΕΛΑΣ και του ΚΚΕ.
Το ίδιο και στην κατάθεση στεφάνων στο Ηρώο απέναντι από το σημερινό Δημοτικό Ωδείο όπου ήταν το μνημείο τότε μπροστά στο τότε Δημοτικό Θέατρο.
Παρόντος του μητροπολίτη Ιωακείμ, χιλιάδες κόσμου παρακολούθησαν την κατάθεση στεφάνων και στο τέλος της μία μικρή παρέλαση αγωνιστών του ΕΛΑΣ.
Χωρίς πολλά πλακάτ και συνθήματα πάλι . Το ΕΑΜ έδινε εξετάσεις σύμπνοιας και τις κέρδιζε. Μέχρι και οι αμέτοχοι στην αντίσταση απόστρατοι αξιωματικοί έδιναν
Συγχαρητήρια στον ΕΛΑΣ (φωτο 11 )
Το απόγευμα της ίδιας μέρας εκατοντάδες Επονίτες ξεχύθηκαν στους δρόμους και καθάρισαν την πόλη.
Καταστροφές μεγάλες δεν είχαν προλάβει να κάνουν οι Γερμανοί αφού όπως γράψαμε και στο προηγούμενο αφιέρωμα τα εκρηκτικά που προορίζονταν για αυτή τη δουλειά τα κατέστρεψε ο ΕΛΑΣ στην Μελία .Βοήθησαν και οι Γερμανοί αντιφασίστες που είχαν ενταχθεί στον ΕΛΑΣ και έριχναν προκηρύξεις στους συμπατριώτες τους να μην κάνουν καταστροφές (φωτο 12-13 )
Αλλά και ο ατρόμητος δυναμιτιστής Νίκος Κρασούλης(Πιπίνος 2) όταν ο Βόλος γλεντούσε και μεθούσε με την χαρά της νίκης, αυτός και οι άντρες του αποναρκοθετούσαν ότι είχαν προλάβει η Γερμανοί να προετοιμάσουν .Σε μία τέτοια επιχείρηση μάλιστα έχασε το ένα του μάτι.
ΕΠΙΜΥΘΙΟ
Αν και σωστά ο σπουδαίος ιστορικός ΈΝΤΟΥΑΡΤ ΚΑΡ αντικρούει στο βιβλίο του : ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ; έναν παλαιότερο συναδελφό του ιστορικό τον ΚΑΡΛΑΥΛ, που διετύπωσε το αξίωμα ότι….» ιστορία είναι η βιογραφία των μεγάλων ανδρών «
στην Ελλάδα επικράτησε η άποψη του δεύτερου . Ο Σέφελ τιμήθηκε με ονοματοδοσία δρόμου , για τον Πιπίνο τον Παπαδόπουλο , τον Φασούλα και τον Ματθαίο (αναφέρονται στο προηγούμενο ), δεν ακούσαμε τίποτα.
Σημειώσεις 1)Καζέρτα https://simea2016.blogspot.com/2021/09/blog-post_25.html
Πηγές: Νίτσα Κολιού, Γρηγόρης Ρέντης, Λάζαρος Αρσενίου , Δημήτρης Μπαλής,Αρχείο Γιώργου Μπαλή , Μητροπολίτης Ιωακείμ, Αρχείο ΔΗ.ΚΙ, Εφημερίδα ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ, φωτογραφίες Νίκου Στουρνάρα και Κώστα Ζημέρη .Θα αναφέρονται στην λεζάντα με τα αρχικά τους
…Περισσότερες φωτογραφίες εδώ >
Αν σας άρεσε το αφιέρωμα ,δηλώστε ακόλουθοι της σελίδας για να ενημερώνεστε για κάθε νέα ανάρτηση καθώς και για την δραστηριότητα του συλλόγου.
Μου αρέσει!
Σχόλιο
Αποστολή
Κοινοποίηση
