ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΑΛΛΙΝΟΣ
Σαν σήμερα
Κείμενο : Απόστολος Κ. Αποστολάκης
«...Με βαθειά συγκίνηση σας απευθύνουμε τη στερνή Ημερήσια Διαταγή που κλείνει την τελευταία σελίδα της δοξασμένης ιστορίας της ΧΙΙΙ ηρωικής Μεραρχίας μας. Σας σφίγγουμε με θέρμη το χέρι σταυραετοί που φτερουγίσατε στην Γκιώνα και τα Βαρδούσια, στην Οξυά, στη Λιάκουρα και στο Βελούχι, στην Οίτη και στην Οθρη, στην Ήπειρο και στον Βάλτο.
»Σας σφίγγουμε το χέρι λιοντάρια των μαχών της Αθήνας και του Πειραιά.(...) Σήμερα, πιστοί στρατιώτες του Λαού, ύστερα από την συμφωνία της 12 Φλεβάρη καταθέτουμε τα όπλα που πήραμε με το αίμα μας και που τόσο τα τιμήσαμε. Ο ένοπλος αγώνας τελειώνει και περνάμε στην ειρηνική πολιτική πάλη. Περνάμε στο Λαό που μας γέννησε, στο Λαό που μας συντήρησε στο αντάρτικο. Τραβάμε για να παλαίψουμε μαζί του για την ολοκλήρωση των πόθων του. Ο Φασισμός δεν θα βρυκολακιάσει στον τόπο μας. Σ' αυτό τον τόπο ζουν αδούλωτοι, αδάμαστοι και λεύτεροι άνθρωποι.(...) Θάνατος στο Φασισμό - Λευτεριά στο Λαό.
Σ.Δ. ΧΙΙΙ Μεραρχίας Αθανάσιος Παπαθανασίου – Θεόδωρος . Καλλίνος».
Ήταν η διαταγή παράδοσης του οπλισμού της 13ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ
μετά την συμφωνία της Βάρκιζας στις 12 Φεβρουαρίου 1945.
Ήταν ο επίλογος μιας ένδοξης πορείας ενός από τους σημαντικότερους αντιστασιακούς που πρέπει συχνά να μνημονεύουμε .
Εννέα χρόνια πέρασαν από τον θάνατο του Θεόδωρου Καλλίνου γνωστού με το ψευδώνυμο ΑΜΑΡΜΕΗΣ.
Έφυγε από την ζωή στις 9 Ιανουαρίου 2014 για να συναντήσει τους συναγωνιστές του που ήδη είχαν φύγει από την ζωή στις προηγούμενες δεκαετίες .
Ο Θεοδ. Καλλίνος δεν ήταν ένας συνηθισμένος Αντιστασιακός Δεν ήταν ένας από τους πολλούς επώνυμους η ανώνυμους ήρωες της Εθνικής μας Αντίστασης .
Ήταν ένας υποδειγματικός μαχητής σε όποιο μετερίζι του έλαχε στο διάβα της πολυτάραχης δεκαετίας του σαράντα.
Γεννήθηκε στην Τσαριτσάνη Ελασσόνας του Νομού Λάρισας .Κατατάχτηκε στην σχολή Ευελπίδων το 1935 ενώ συγχρόνως είχε πετύχει την εισοδό του στο Πολυτεχνείο .
Επέλεξε τον Στρατό και αποφοιτώντας το 1939, τοποθετήθηκε με τον βαθμό Ανθυπολοχαγού στα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα .Στην εισβολή των Γερμανών πολέμησε σαν διοικητής Λόχου με τον βαθμό Υπολοχαγού και έδωσε με τους άντρες του ηρωική μάχη στο οχυρό Κάλη στην αμυντική γραμμή των οχυρών ΡΟΥΠΕΛ χωρίς να παραδοθεί .
Μετά την προδοτική συμφωνία των Μεταξικών στρατηγών με τους Γερμανούς, η Στρατιά της Μακεδονίας μπήκε σε τροχιά διάλυσης με πολλές αυτοκτονίες στρατιωτών λόγω απογοήτευσης .
Σε συνέντευξη στον δημοσιογράφο Στέλιο Κούλογλου για την εκπομπή ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ εξιστορεί ο ίδιος :
“Μετά την εγκατάλειψη των στρατιωτών από τους αξιωματικούς, κάποιοι άρχισαν να αυτοκτονούν και άλλοι να σκορπούν προς διάφορες κατευθύνσεις. Τότε εγώ τους φώναζα «παιδιά, μην αυτοκτονείτε, ελάτε μαζί μου» και προσκολλήθηκαν στο λόχο. Μαζεύτηκαν περίπου 200 – 250 και να ξεκινήσαμε για το Aγιον Όρος.’’
Από εκεί ο Καλλίνος και οι άντρες του μέσω Λήμνου ,Λέσβου , έφτασε στην Χίο . Από την Χίο με λίγους άντρες που επέμεναν να τον ακολουθήσουν και όχι να γυρίσουν σπίτια τους όπως τους παρότρυναν ανώτεροι αξιωματικοί ,έφτασε στην Κρήτη μέσω Τήνου , Νάξου , Σαντορίνης .
Πρόλαβε και οργάνωσε άμυνα στο ύψωμα Κοψά και ήταν η μοναδική Ελληνική Στρατιωτική οργανωμένη μονάδα που αντιστάθηκε σθεναρά δίπλα στον Βρετανικό Στρατό που υπερασπίζονταν την Κρήτη . Η Κρητική μεραρχία είχε εγκαταλειφθεί από τον διοικητή της και οι περισσότεροι στρατιώτες εγκλωβίστηκαν στην Αθήνα και πολλοί από αυτούς πέθαναν από την πείνα.(1)
Μετά την κατάληψη της Κρήτης από τους Γερμανούς, ο Καλλίνος δεν έφυγε στην Αίγυπτο όπως έκαναν άλλοι αξιωματικοί . Δεν κάθισε ήρεμος στο σπίτι του . Δεν σύχναζε στου ΖΩΝΑΡΣ ( όπως γράφει ο Φλά’ι’σερ για άλλους αξιωματικούς) περιμένοντας άπραγος όπως έκαναν οι περισσότεροι αξιωματικοί στην Αθήνα.
Κάποιοι μάλιστα περίμεναν να συλληφθούν από τους Ιταλούς και Γερμανούς και να σταλούν όμηροι με όλες τις τιμές που δικαιούνταν οι αξιωματικοί σε καιρό πολέμου .
Παρακολούθησε μαθήματα στο Πολυτεχνείο όπως και άλλοι νέοι αξιωματικοί (2) αλλά δεν τον χωρούσε ο τόπος στην Αθήνα βλέποντας γύρω του καθημερινά την πείνα και τον θάνατο.
Ο Καλλίνος όταν επέστρεψε στην Λάρισα δεν δέχτηκε την Ιταλική διαταγή να παρουσιάζεται κάθε εβδομάδα στην Ιταλική Καραμπηναρία όπως ίσχυε για όλους τους αξιωματικούς του στρατού.
Ανέβηκε στο βουνό με εντολή του ΕΑΜ Λάρισας και ανέλαβε την εκπαίδευση των πρώτων ανταρτών.
Όπως αφηγείται στον Σπύρο Σουρβίνο > https://youtu.be/AMMQDh4lFPs
όταν τον Νοέμβριο του 42 ανέλαβε την διοίκηση των Εαμικών ένοπλων ομάδων, είχε το όνομα ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣ. Με τον ερχομό του Καραγιώργη και την ανάληψη της ηγεσίας του ΕΑΜ Θεσσαλίας , οι αντάρτικες ομάδες που συνεχώς πλήθαιναν , χωρίστηκαν σε τρία αρχηγεία . Ο Καλλίνος επέλεξε όνομα σαν συνωμοτικό ψευδώνυμο το ΑΜΑΡΜΠΕΗΣ που ήταν το όνομα ενός βουνού κοντά στο Σαραντάπορο και ανέλαβε το αρχηγείο της βόρειας Θεσσαλίας με περιοχή δράσης τα Χάσια . ) Συμμετείχε στην εκπαίδευση και των άλλων ένοπλων ομάδων του ΕΛΑΣ στις περιοχές Ολύμπου, Κισσάβου, Χασίων .
Τα άλλα αρχηγεία τα ανέλαβαν ο Γιώργος Μπλάνας ( ΚΙΣΑΒΟΣ ) και ο Θωμάς Πάλλας (ΚΟΖΙΑΚΑΣ )
Αργότερα το αρχηγείο που διοικούσε εξελίχτηκε σε Συντάγμα ( 5ο) του ΕΛΑΣ, Την άνοιξη του 44 σχηματίστηκε η 16η Μεραρχίας Θεσσαλίας του ΕΛΑΣ στην οποία τοποθετήθηκε με εντολή του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ διοικητής. Στην 16η Μεραρχία άνηκε και το 54ο Σύνταγμα της περιοχής μας (Μαγνησία) που είχε έδρα την Κερασιά Πηλίου με ακτίνα δράσης μέχρι Φάρσαλα και όρους ΟΘΡΥΣ.
Σαν Καπετάνιος της Μεραρχίας ηγήθηκε και σχεδίασε την πετυχημένη Μάχη του Βελεστίνου από όπου ο ΕΛΑΣ βγήκε νικητής αποκομίζοντας πάρα πολύ οπλισμό από τους ηττημένους Γερμανούς.
Τον Σεπτέμβριο του 44 τοποθετήθηκε Καπετάνιος της 13ης Μεραρχίας με έδρα το Καρπενήσι και δράση την Ρούμελη . Ως εκπρόσωπος του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ συνέβαλε στην αναίμακτη απελευθέρωση της πόλης του Αγρινίου τον Σεπτέμβριο 1944,πείθοντας τα τοπικά ΤΑΓΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ να παραδοθούν και να μη χυθεί άσκοπα (Ελληνικό αίμα)
Ήταν μεταξύ των Καπεταναίων που είχαν πάρει μέρος στην σύσκεψη που συγκάλεσε ο Πρωτοκαπετάνιος ΑΡΗΣ στην Λαμία στις 11 Νοεμβρίου του 44 για να συζητήσουν τις επερχόμενες εξελίξεις που διέβλεπε ότι θα ακολουθούσαν . ( Δεκεμβριανά)
Στα Δεκεμβριανά δεν είχε πρωταγωνιστικό ρόλο.
Μετά την αποστράτευση του ΕΛΑΣ, ο Καλλίνος μαζί με άλλους μόνιμους αξιωματικούς που είχαν ενταχθεί στην ΕΑΜική αντίσταση εκδιώχθηκε το 1945 από το στράτευμα και στάλθηκε εξορία .Έτσι τον τίμησε το κράτος της δεξιάς αλλά δυστυχώς και του κέντρου.
Ο Θεόδωρος Καλλίνος ήταν ανάμεσα στους 12 αξιωματικούς που απέδρασαν με μυθιστορηματικό τρόπο το 1947 από τη Νάξο, όπου είχαν εξοριστεί σαν Κομμουνιστές . Όλοι ήταν μόνιμοι αξιωματικοί της Σχολής Ευελπίδων, εμπειροπόλεμοι και αντιφασίστες, που είχαν πολεμήσει στον πόλεμο του 1940-41, στη συνέχεια είχαν ενταχθεί στην Αντίσταση και έγιναν ανώτερα στελέχη του ΕΛΑΣ.
Μετά την απόδραση ο Καλλίνος εντάχθηκε στον Δημοκρατικό Στρατό. Πολέμησε σαν Διοικητής Ταξιαρχίας και Επιτελάρχης Μεραρχίας του ΔΣΕ, και μετά την ήττα έζησε σαν πολιτικός πρόσφυγας πρώτα στην Σοβιετική Ένωση και μετά στη Γιουγκοσλαβία.
Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1982 απέχοντας από την ενεργό πολιτική αλλά πορεύτηκε σαν ενεργός πολίτης μέχρι και τον θανατό του . Συμμετείχε συχνά σε εκδηλώσεις που είχαν σαν θέμα την Εθνική Αντίσταση
Ήταν παντρεμένος με την Γεωργία Παληγιαννοπούλου από το Αγρίνιο, η οποία ήταν ανθυπολοχαγός της σχολής Αξιωματικών του ΕΛΑΣ στην Ρεντίνα και διοικητής της υποδειγματικής διμοιρίας γυναικών της 13ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ.
Πέθανε 99 ετών και μέχρι το τέλος της ζωής του ήταν πάντα μαχητής και ενεργός πολίτης. Εξέδιδε και διακινούσε ο ίδιος το έντυπο ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ποικίλη θεματολογία αλλά και θέματα της αντίστασης .
Σημειώσεις :
1) Ο Διοικητής της Κρητικής Μεραρχίας, Παπαστεργίου εκτελέστηκε στα Χανιά από συγγενή εγκαταλειμμένου στρατιώτη και πεθαμένου από την πείνα στην Αθήνα.
2) Το καθεστώς Τσολάκογλου έδωσε το δικαίωμα στους νέους αξιωματικούς να εισαχθούν στο Πανεπιστήμιο και στο Πολυτεχνείο προκειμένου να τους αποκαταστήσει επαγγελματικά όπως έλεγε .Ο σκοπός ήταν να τους κρατήσει στην Αθήνα για να τους ελέγχει καλύτερα
Πηγές: Χάγκεν Φλά’ι’σερ, Λη Σαράφη, Φοίβος Οικονομίδης, Στέλιος Κούλογλου, Νίτσα Κολιού, Φοίβος Γρηγοριάδης, Λάζαρος Αρσενίου , Χαράλαμπος Σουβλής .Γρ. Ρέντης. Σπύρος Σουρβίνος. Βασιλική Αλεξάκη-Χρονάκη
