Πέμπτη 24 Ιουλίου 2025

ΤΣΙΓΓΑΝΟΙ

 


 

 

 

Zigeuner , Οι Τσιγγάνοι στα στρατόπεδα εξόντωσης (1)

Κείμενο : Απόστολος Κ.Αποστολάκης

Δεν ήταν μόνο οι Εβραίοι που αφανίστηκαν από το τις αρρωστημένες λογικές του γερμανικού Ναζισμού .Οι οπαδοί του Χίτλερ αλλά και μεγάλο μέρος της Γερμανικής κοινωνίας θεωρούσαν ότι και οι Τσιγγάνοι ήταν μία κατώτερη φυλή και δεν θα έπρεπε να υπάρχουν στην γερμανική επικράτεια . Το 1939 έβαλαν σε εφαρμογή σχέδιο ομαδικού εγκλεισμού σε πολλά στρατόπεδα συγκέντρωσης ειδικά για Τσιγγάνους ( zigeunerlager ),εκ των οποίων τα πιο γνωστά ήταν το Marzahn στο Βερολίνο και το Lackenbahc στο Σάλτσουμπουργκ της Αυστρίας . 


 

Στην συνέχεια ξεκίνησαν ομαδική σύλληψη Τσιγγάνων στην Γερμανία και Αυστρία και μεταφορά στην κατεχόμενη από το 1939 Πολωνία . Τους οδηγούσαν σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας σε συνθήκες απάνθρωπες με αποτέλεσμα να μην χρειάζεται η προαποφασισμένη εκτελεσή τους . Η πείνα ,το κρύο και οι κακουχίες έκαναν από μόνες τους την δουλειά .


 



Από το 1942, τόσο στις χώρες που είχαν προσαρτήσει ,Αυστρία , Τσεχοσλοβακία , όσο και στις χώρες που είχαν κατακτήσει ,προχώρησαν σε ομαδικές εκτελέσεις και βιομηχανική εξόντωση με αέρια και καύση στα κρεματόρια . Στα στρατόπεδα πριν τους εξοντώσουν, προχωρούσαν σε ψευτοεπιστημονικά ερευνητικά προγράμματα με ευθύνη του γιατρού (λοχαγού ) Δρ Γιοζεφ Μέγγελε. Σε όλα σχεδόν τα στρατόπεδα έκαναν διάφορα πειράματα σε επιλεγμένους κρατούμενους . Έγκυες γυναίκες , δίδυμοι και νάνοι είχαν την τιμητική τους .


                                                                    Δρ Γιοζεφ Μέγγελε.

Οι Ναζί προσπαθούσαν να προσδιορίσουν ποιος ήταν Τσιγγάνος βάσει σωματικών χαρακτηριστικών. Ο Δρ. Robert Ritter, παιδοψυχολόγος στο πανεπιστήμιο του Τύμπιγκεν ήταν το κεντρικό πρόσωπο της μελέτης των Τσιγγάνων . Ειδικότητά του ήταν η εγκληματική βιολογία, και εμμονικά προωθούσε την ιδέα ότι η συμπεριφορά των Τσιγγάνων οφείλεται σε φυλετικούς παράγοντες και όχι σε κοινωνικούς .Τον κοινωνικό αποκλεισμό δεν τον θεωρούσε σοβαρή αιτία της παραβατικότητας. 

 

Κεντρικό πρόσωπο στην ιδέα της φυλετικής θεωρίας ήταν και ο καθηγητής Χάνς Γκούντερ οποίος είχε και πρακτική συμμετοχή στην εξολόθρευση των Τσιγγάνων 


                                               Ο Χάνς Γκούντερ
 

Στις φιλικές προς την ναζιστική Γερμανία χώρες της Βαλτικής και του κατεχόμενου τμήματος της Σοβιετικής Ένωσης τους εκτελούσαν επί τόπου η με την μέθοδο των κινητών μονάδων . Οι κινητές μονάδες δοκιμάστηκαν σε βάρος των Τσιγγάνων , των Εβραίων και των κομουνιστών .Ήταν κλειστά φορτηγά αυτοκίνητα όπου έκλειναν ερμητικά μέσα τα υποψήφια θύματα και ενώ βρίσκονταν σε κίνηση διοχέτευαν τα καυσαέρια της μηχανής με αποτέλεσμα τον φρικτό θάνατο .Σε πολλά τέτοια φορτηγά είχαν την δυνατότητα να διοχετεύουν το θανατηφόρο Zyklon B

Στην Γαλλία της προδοτικής κυβέρνησης του Βισύ (1)οι Τσιγγάνοι είχαν την ίδια τύχη με τους ομοεθνείς τους στην κατεχόμενη Γαλλία . Φυλακίσεις , καταναγκαστικά έργα , εξόντωση στα στρατόπεδα Μπούχεβαλντ, Νταχάου , Ραβενσμπουργκ.

 


 

 


 

Την ίδια τύχη είχαν οι Τσιγγάνοι της Γιουγκοσλαβίας , της Ουγγαρίας ,της Μολδαβίας και λίγο λιγότερο της Ρουμανίας .

Δεν ξέρουμε σίγουρα ακόμα και σήμερα πόσοι Τσιγγάνοι εξολοθρεύτηκαν στην περίοδο της ναζιστικής φρίκης . Οι κυριότεροι λόγοι είναι δύο .

α) λόγω της νομαδικής ζωής που έκαναν και χωρίς να ζουν σε οργανωμένες κοινότητες , δεν ήταν πουθενά καταγεγραμμένοι .Μόνο στην Γερμανία υπήρχαν από το 1899 κατάλογοι στα μητρώα των εκκλησιών ,αλλά οι Γερμανοί μεταπολεμικά ποτέ δεν φανέρωσαν τον ακριβή αριθμό τους .

β) Οι Τσιγγάνοι δεν είχαν , ούτε έχουν ισχυρά λόμπυ όπως οι Εβραίοι για να ενδιαφερθούν και να αναδείξουν το θέμα . Το δράμα τους πέρασε σχεδόν απαρατήρητο .

Υπολογίζεται σε κάθε περίπτωση ότι το ¼ των Τσιγγάνων που ζούσαν σε κατεχόμενες από την γερμανία χώρες, εξολοθρεύτηκαν .Κάποιες πηγές που όμως δεν είναι σίγουρες ανεβάζουν τον αριθμό σε 2.5 εκατομμύρια .

Μετά τον πόλεμο η δυτική γερμανία δεν αναγνώρισε τις διώξεις των Τσιγγάνων , ούτε την συστηματική εξοντωσή τους .Θεώρησε ότι διώχτηκαν για εγκληματικές παραβάσεις και όχι για την φυλετική τους ιδιαιτερότητα . Στις 8 Απριλίου 1971 πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο το Πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο των Ρομά όπου μπήκαν οι βάσεις για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους σε διεθνές επίπεδο. Μόνο το 1979 το κοινοβούλιο της Ομοσπονδιακής Δυτικής Γερμανίας αναγνώρισε την διωξή τους ως φυλετική .Μόνο στους πρώην κάτοικους της γερμανίας αναγνώρισαν το δικαίωμα διεκδίκησης αποζημίωσης . Αλλά πλέον ήταν αργά . Όσοι είχαν επιζήσει το 1945 , είχαν πεθάνει το 1979 . Στους Τσιγγάνους των άλλων χωρών που προαναφέραμε δεν αναγνώρισαν απολύτως τίποτα.

Το 1990 στο 4ο Παγκόσμιο Συνέδριο Ρομά, που έγινε στην Πολωνία, αποφασίστηκε να καθιερωθεί η 8η Απριλίου ως Παγκόσμια Ημέρα των Ρομά.

Οι Ρομά αποτελούν τη μεγαλύτερη μειονοτική κοινότητα της Ευρώπης με πληθυσμό που ξεπερνάει τα 10 εκατομμύρια σε χώρες μέλη της Ε.Ε. και ειδικά στην περιοχή των Βαλκανίων

Το 2015 το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο κήρυξε την 2α Αυγούστου ως >> ΗΜΕΡΑ ΜΝΗΜΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΩΝ ΡΟΜΑ . Η ημέρα επιλέχτηκε γιατί αυτή τη ημέρα εξοντώθηκαν μαζικά στο Άουσβιτς 2897 παιδιά και γυναίκες .Τους εξοντωμένους ΡΟΜΑ της Ευρώπης τους υπολόγισε περίπου 500 χιλιάδες. Αυθαίρετο νούμερο και αυτό .

Στην Ελλάδα δεν είχαμε διώξεις Τσιγγάνων από το Ναζιστικό καθεστώς , ίσως γιατί όταν ανέλαβαν να διοικήσουν όλη την χώρα μετά την παράδοση των Ιταλών τον Σεπτέμβριο του 1943 , έβαλαν σαν προτεραιότητα να ξεκινήσουν από τους Εβραίους .Κακή μεταχείριση σίγουρα υπήρχε.

Κάποιοι Έλληνες Τσιγγάνοι συμμετείχαν στην εθνική αντίσταση με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον καπετάν Γύφτο του ΕΛΑΣ. https://www.mixanitouxronou.gr/tag/kapetan-gyftos/ 

 


 

 Δεν ήταν λίγοι οι Τσιγγάνοι που μεταπολεμικά διώχτηκαν άδικα ως όργανα των κομουνιστών .( απόφαση Έβερτ)


 

 

 

Σημείωση: 1 Τις τελευταίες δεκαετίες καθιερώθηκε το όνομα ΡΟΜΑ από την δική τους επιλογή, αφού αυτοαναφέρονται ως ρομ η ρομανί .

Είναι γνωστό ότι οι Τσιγγάνοι κατάγονται από περιοχές της Βόρειας Ινδίας και ήρθαν στην Ευρώπη τον 10ο και 11ο αιώνα πιθανά κυνηγημένοι λόγω κάποιου πολέμου .Αν και ασπάστηκαν τον Χριστιανισμό δεν αφομοιώθηκαν από τους ντόπιους πληθυσμούς, διατήρησαν την γλώσσα τους και παρέμειναν αποκλεισμένοι από τις τοπικές κοινωνίες .

2: Τα πρώτα χρόνια μετά την ήττα της, η Γαλλία χωρίστηκε στα δύο χωρίς την παρουσία Γερμανών στο νότο όπου σχηματίστηκε κυβέρνηση στο ΒΙΣΥ με πρόεδρο τον στρατάρχη Φιλίπ Πεταίν .

3) Ο Κουστουρίτσα με την καταπληκτική κιν.ταινία του και ο Μπρέγγοβιτς με την μουσική διασκευή Τσιγγάνικου μοτίβου. ανέδειξαν με τον καλύτερο τρόπο την ζωή των Τσιγγάνων https://www.youtube.com/watch?v=EZf00ad3G6o&t=8s

 

 

Πηγές : Εγκυκλοπαίδεια Ολοκαυτώματος ,Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια , Ergoma.gov.gr, Forum for istoria Levante ,Μηχανή του χρόνου ,Κατερίνα Προκοπίου , Αλέξανδρος Πηγαδάς, Μιχάλης Στούκας, Παύλος Μεθενίτης, Wikipedia ,αφιερώματα εφημερίδων 

 Από την σελίδα στο FB 

https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid02E55hrQtxs9YpJGfaix3vdgQ2yfV8f2D5tAeRzBgoBK727E9QQjy6JWV7fES3b1Yol

ΚΑΡΤΑΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

        Γεώργιος Καρτάλης Από τα σαλόνια του Βόλου στην Εθνική Αντίσταση Κείμενο : Απόστολος Κ. Αποστολάκης Συμπληρωμένη αναδημοσίευ...