Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου 2024

Εκλογοαπολογιστικη συνελευση 2024

 

Αγαπητά μέλη του ΣΙΜΕΑ . Σκεφτήκαμε ότι είναι υποχρεωσή μας να ενημερώσουμε τα μέλη που δεν προσήλθαν στην εκλογοαπολογιστική συνέλευση η ήρθαν να ψηφίσουν την δεύτερη ημέρα .

Τον απολογισμό της διοίκησης παρουσίασε η πρόεδρος Αγγελική Νικολάου και την έκθεση της ελεγκτικής επιτροπής ο Ααρών Αβδελάς

Ψηφίστηκαν από το σώμα ομόφωνα . Πρόεδρος και γραμματέας της συνέλευσης εκλέχτηκαν  οι Νικόλας Φιλάρετος και  Απόστολος  Κ .Αποστολάκης αντίστοιχα .

Ο απολογισμός συνοδεύτηκε από πλούσιο φωτογραφικό υλικό που αφορούσε τις εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν το 2023 μέχρι τον φετινό Ιούλιο .

Θα τα δείτε όλα στα link –σύνδεσμοι που υπάρχουν στο τέλος του κειμένου

 

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΡΓΟΥ 2023-2024

Αγαπητά μέλη του ΣΙΜΕΑ,

Εκ μέρους του απερχόμενου ΔΣ σας καλωσορίζω στη σημερινή εκλογοαπολογιστική μας συνέλευση και σας ευχαριστώ για την παρουσία σας.

Ξεκινώ αμέσως με τον απολογισμό έργου του Συλλόγου μας για το 2023 και το 2024, μέχρι σήμερα, θυμίζοντας ότι ο απολογισμός του 2022 έγινε στη συνέλευση του περσινού Μαρτίου.

Μέσα στο 2023 συνεχίστηκε και ενισχύθηκε η σχέση εμπιστοσύνης και συνεργασίας του ΣΙΜΕΑ με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και ειδικότερα με το Τμήμα Ιστορίας, το ΙΑΚΑ. Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι και περήφανοι για την εμπιστοσύνη με την οποία μας περιβάλλει, τιμώντας μας με την αιγίδα του και τη συνεργασία του, εμπιστοσύνη την οποία σταδιακά και με τις επιλογές μας έχουμε κερδίσει. Συνεχίστηκε επίσης η συνεργασία με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους Μαγνησίας, μια υπηρεσία με μεγάλη εξωστρέφεια και δημιουργικές ιδέες και δράσεις, ενώ εγκαινιάστηκαν και νέες συνεργασίες, τις οποίες θα αναφέρουμε στη συνέχεια.

Να επισημάνουμε εδώ ότι το άνοιγμα της θεματολογίας των εκδηλώσεων του ΣΙΜΕΑ και σε άλλες εποχές, που προηγήθηκαν της Κατοχής και της Αντίστασης ή που με οποιονδήποτε τρόπο διαλέγονται ή αναφέρονται σε γεγονότα και πρόσωπα της δεκαετίας του 1940, έδωσε στον Σύλλογο νέα δυναμική και περισσότερες επιλογές για συζήτηση, παρουσιάσεις και εκδηλώσεις. ( απόφαση της εκλογοαπολογιστικής συνέλευσης του 2021)

Η χρονιά ξεκίνησε με την παρουσίαση του βιβλίου του καθηγητή Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Χάρη Αθανασιάδη, με τίτλο Η ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΣ. 40 + 1 δημόσιες ιστορίες, στις 25 Ιανουαρίου, σε συνεργασία με τα ΓΑΚ, με ομιλητές την προϊσταμένη των ΓΑΚ Μαγνησίας δρ Αννίτα Πρασσά, τον καθηγητή Ιστορίας στο ΙΑΚΑ Μήτσο Μπιλάλη και τον καθηγητή στην Αρχιτεκτονική του Βόλου Κώστα Μανωλίδη, ιδρυτικό μέλος του ΣΙΜΕΑ.

Με μεγάλη συμμετοχή κοινού παρουσιάστηκε, στις 10 Μαρτίου 2023, το βιβλίο του καθηγητή Ιστορίας Πολυμέρη Βόγλη ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ στο αμφιθέατρο Σαράτση του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, μία συνδιοργάνωση του ΙΑΚΑ με τον ΣΙΜΕΑ, εκδήλωση που έγινε μέσα στο βαρύ κλίμα του εγκλήματος των Τεμπών, όπως επισήμανε ο Γ.Γ. που προλόγισε την εκδήλωση. Ομιλητές οι: Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν, ομότιμη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Ιωάννα Λαλιώτου, τ. Αντιπρύτανις του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, και Κωστής Καρπόζηλος, τ. διευθυντής των ΑΣΚΙ, καθώς και ο συγγραφέας.

Λίγες μέρες μετά, στις 15 Μαρτίου, παρουσιάσαμε, σε συνεργασία με το ΙΑΚΑ, το ιστορικό ντοκιμαντέρ του Λεωνίδα Βαρδαρού με θέμα: ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΑΧΗΤΡΙΕΣ, όπου παρευρέθηκε και ο σκηνοθέτης που συνομίλησε με το κοινό. Την παράσταση βέβαια έκλεψε ο 9χρονος τότε μαθητής Αχιλλέας Ζίκος, εγγονός των μελών του ΣΙΜΕΑ Ανδρέα Συκιώτη  και Στέλλας Μπάμπου, με τις ερωτήσεις και τον ώριμο προβληματισμό του για την ιστορία που δεν φτάνει στις σχολικές αίθουσες.

Στις 18 Οκτωβρίου, σε συνεργασία με τα ΓΑΚ Μαγνησίας, τιμήσαμε την 79η επέτειο της Απελευθέρωσης του Βόλου από τα γερμανικά στρατεύματα Κατοχής με μια ξεχωριστή εκδήλωση. Καλεσμένος ο Βολιώτης ερευνητής και συγγραφέας Χαράλαμπος Αλεξάνδρου, πρόεδρος του Κέντρου Ιστορίας και Πολιτισμού Κερασιάς (Κ.Ι.ΠΟ.ΚΕ.), ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Οι Γερμανοί Αντιφασίστες στις γραμμές του ΕΛΑΣ Μαγνησίας». Στην εκδήλωση προβλήθηκαν σπάνιες φωτογραφίες από το αρχείο του Νίκου Στουρνάρα και Κώστα Αλεξάνδρου, στην κατάμεστη αίθουσα του Forum.

Οι εκδηλώσεις του 2023 έκλεισαν στις  24 Νοεμβρίου με τον καθηγητή Ιστορίας και φίλο πια του Συλλόγου, τον Χάρη Αθανασιάδη, που αφιέρωσε την επετειακή του ομιλία στα 50χρονα από την εξέγερση του Πολυτεχνείου και ανέπτυξε το θέμα «ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ». Πόσα οφείλει το Πολυτεχνείο στην Αντίσταση; Υπό την αιγίδα του ΙΑΚΑ και αυτή η εκδήλωση.

Το 2024 ξεκίνησε με μια ξεχωριστή  συνεργασία. Ήταν η εκδήλωση των Φίλων των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) και του ΣΙΜΕΑ, στις 26 Ιανουαρίου, με θέμα «Οι διαδρομές της Αριστεράς στον Βόλο κατά τον 20ό αιώνα». Στην εκδήλωση μίλησαν ο καθηγητής Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Γραμματέας των ΑΣΚΙ, Πολυμέρης Βόγλης, ο υποψήφιος διδάκτωρ Ιστορίας στο ΙΑΚΑ Δημήτρης Σκαλτσής (μέλος του ΣΙΜΕΑ) και ο νομικός και συγγραφέας Πάνος Σκοτινιώτης, ενώ συντόνισε η διδάσκουσα στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ, Γραμματέας «Φίλων των ΑΣΚΙ», Βασιλική Λάζου.

 

Ακολούθησε, στις 13 Μαρτίου, η παρουσίαση του βιβλίου του ιστορικού Μενέλαου Χαραλαμπίδη ΟΙ ΔΩΣΙΛΟΓΟΙ. Ήταν μια εκδήλωση που συγκέντρωσε τόσο μεγάλο αριθμό μελών και φίλων του Συλλόγου και άλλων πολιτών που η μεγάλη αίθουσα του ΠΑΡΚ αποδείχτηκε τελικά μικρή για να υποδεχθεί όσους έσπευσαν να ακούσουν για το φαινόμενο του δωσιλογισμού. Για το βιβλίο μίλησαν η Αννίτα Πρασσά και ο Πολυμέρης Βόγλης, ο οποίος συνομίλησε με τον συγγραφέα αναδεικνύοντας την πολύπλευρη διάσταση του δωσιλογισμού στην χώρα μας κατά τη διάρκεια της Κατοχής.

Τρεις μέρες αργότερα, στις 16 Μαρτίου, ο Σύλλογός μας συνδιοργάνωσε με το CineDoc Βόλου την προβολή του βραβευμένου ιρλανδικού ντοκιμαντέρ «Το Γελαστό Παιδί» («The Laughing Boy»). Το ντοκιμαντέρ αφηγείται την ιστορία του ιρλανδικού ποιήματος με τον ομώνυμο τίτλο, το οποίο στην πορεία μελοποιήθηκε από τον κορυφαίο Έλληνα συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, μετατρέποντάς το σε σύμβολο αντίστασης και απελευθέρωσης. Μετά την προβολή ακολούθησε συζήτηση με το κοινό με τον Νίκο Παναγιωτίδη, καθηγητή μουσικής στο Δημοτικό Ωδείο Βόλου.

Ένα μήνα αργότερα, στις 16 Απριλίου, ο Σύλλογος, σε συνεργασία με το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας, Κοινωνικής Ανθρωπολογίας (Ι.Α.Κ.Α.) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, παρουσίασε, στη Λαϊκή Βιβλιοθήκη Κυριαζή, το βιβλίο του δρ ιστορικού Ραϋμόνδου Αλβανού, με τίτλο «Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Μνήμες σε πόλεμο και σύγχρονες πολιτικές ταυτότητες». Για το βιβλίο μίλησαν οι: Μήτσος Μπιλάλης, καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και ο συγγραφέας του βιβλίου Ραϋμόνδος Αλβανός. Την εκδήλωση συντόνισε ο Νίκος Φιλάρετος, μέλος ΔΣ του Σ.Ι.Μ.Ε.Α., εκπαιδευτικός και ιστορικός. 

Η επετειακή εκδήλωση του Μαΐου 2024, με αφορμή την ημέρα της Αντιφασιστικής Νίκης,  είχε προσκεκλημένο ομιλητή τον μεταδιδακτορικό ερευνητή Ιστορίας Τάσο Κωστόπουλο, που ανέπτυξε το θέμα: Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΗΤΤΗΘΗΚΕ. ΑΠΟ ΤΟΝ Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ ΣΤΟΝ ΨΥΧΡΟ ΠΟΛΕΜΟ. Ο ομιλητής αναφέρθηκε στους μηχανισμούς ενσωμάτωσης των πρώην ναζί στην Γερμανία, των πρώην φασιστών στην Ιταλία και των πρώην δωσιλόγων στην Ελλάδα. Τον συντονισμό ανέλαβε ο Γ.Γ. του ΣΙΜΕΑ Απόστολος Αποστολάκης.

 

 

ΑΛΛΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ

Το 2023 ξεκίνησε με τη συμμετοχή του ΣΙΜΕΑ στην καθιερωμένη εκδήλωση που πραγματοποιείται κάθε χρόνο από την Ισραηλιτική Κοινότητα Βόλου για το ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ. Στον χώρο του μνημείου το στεφάνι του ΣΙΜΕΑ κατέθεσε το ιδρυτικό μέλος Ιερώνυμος Παπαγεωργίου, συνοδευόμενος από την πρόεδρο του συλλόγου Αγγελική Νικολάου και τον Γραμματέα Απόστολο Κ. Αποστολάκη. Την επόμενη χρονιά, στις ανάλογες εκδηλώσεις μνήμης, είχαμε την τιμή να αποδεχτούμε την πρόταση να ανάψει το πρώτο κερί μνήμης μέλος του Συλλόγου μας. Μας εκπροσώπησε η εικαστικός, ερευνήτρια και υποψήφια διδάκτωρ Ιστορίας Μαρία Ανδρομάχη Χατζηνικολάου η οποία είναι μέλος του ΣΙΜΕΑ. Το στεφάνι του Συλλόγου κατέθεσε το ιδρυτικό μέλος του ΣΙΜΕΑ, ιατρός και δημοτικός σύμβουλος Βόλου Ευθύμης Τσάμης.

Τόσο το 2023 όσο και το 2024, στο τέλος Μαΐου, ο ΣΙΜΕΑ συμμετείχε στην εκδήλωση μνήμης, στην περιοχή Ορμάν Μαγούλα (Κάτω Δασόλοφο) του Δήμου Φαρσάλων, για τα 40 θύματα των ναζιστικών δυνάμεων κατοχής και των δωσίλογων συνεργατών τους, στις 31 Μαΐου 1944.

Επίσης, στις 7 Ιουνίου 2023 οργανώσαμε επίσκεψη στο Μουσείο Τύπου, που είχε εγκαινιαστεί στην πόλη πριν λίγες μέρες. Εκεί μας υποδέχτηκαν ο Πρόεδρος της Ένωσης Συντακτών Θεσσαλίας, Κεντρικής Ελλάδας και Εύβοιας Γιώργος  Τσιγκλιφύσης και ο Ταμίας Μάκης Μπαλής,  ο οποίος με πολύχρονη δουλειά συνέλεξε υλικό και έστησε το μουσείο και ο οποίος μας ξενάγησε στα σπάνια εκθέματα

Ακόμη, όπως κάθε Δεκέμβρη, έτσι και το 2023, στις 18 Δεκεμβρίου, ο ΣΙΜΕΑ τίμησε με πολυπληθή αντιπροσωπεία την εκδήλωση που διοργάνωσαν στο μαρτυρικό χωριό της Δράκειας το Τοπικό Κοινοτικό Συμβούλιο και ο Αναπτυξιακός Σύλλογος Δράκειας για να τιμήσουν τους 115 εκτελεσμένους από τον Γερμανικό στρατό κατοχής. Η συγκινητική ομιλία του Βλάση Βολιώτη, που ήταν από τις καλύτερες που έχουμε ακούσει, αλλά και η συγκλονιστική απαγγελία του ποιήματος Ο ΤΥΜΒΟΣ του δημοσιογράφου Γιάννη Φάτση, από τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Γιάννη Τράντα, φόρτισαν την ατμόσφαιρα γύρω από το μνημείο των αδικοχαμένων, όπου κατατέθηκε το στεφάνι του Συλλόγου από το μέλος κ. Μένη Τσίγκρα.

Επίσης, στις 18 Ιουνίου 2024, στην ΕΡΤ Βόλου, καλεσμένη του Πασχάλη Δήμου στην εκπομπή «Ιστορίες πίσω από τις ιστορίες», ήταν η πρόεδρος του ΣΙΜΕΑ που, μεταξύ άλλων, ενημέρωσε το κοινό για τη γέννηση και την αδιάκοπη δραστηριότητα του Συλλόγου από το 2016 μέχρι σήμερα.

Τέλος, στις 7 Ιουλίου 2024 ο ΣΙΜΕΑ ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση της οικογένειας Μεταφτσή να συνδιοργανώσουμε μνημόσυνο προκειμένου να τιμήσουμε τον Ανθυπολοχαγό του 54ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, Αλέκο Μεταφτσή, μια ιδέα του ιδρυτικού μέλους του ΣΙΜΕΑ Αλέκου Μεταφτσή που έχει το όνομα του ήρωα θείου του. Με ευθύνη της οικογένειας το μνημείο ανακαινίσθηκε, καθαρίστηκε ο γύρω χώρος και υψώθηκε Ελληνική Σημαία. Η πρόεδρος κατέθεσε στεφάνι τιμώντας τους νεκρούς ήρωες. Παραβρέθηκαν στενοί συγγενείς των νεκρών ηρώων, Αλέκου Μεταφτσή και Αντώνη Τσακανίκα. Το σκεπτικό της εκδήλωσης ανέπτυξε στην αρχή της σεμνής τελετής, ο Αλέκος Μεταφτσής, ενώ ακολούθησε από τον Γραμματέα του ΣΙΜΕΑ Απόστολο Αποστολάκη σύντομη εξιστόρηση για την μάχη στην οποία σκοτώθηκε ο Μεταφτσής και διαβάστηκαν μικρά βιογραφικά και των άλλων τεσσάρων Ανθυπολοχαγών του ΕΛΑΣ που κατάγονταν από την περιοχή του Βόλου και τα ονόματά τους αναγράφονται στο μνημείο.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ/ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ

Παράλληλα με τις εκδηλώσεις και τις άλλες δράσεις, μέσα στο 2023 και στο 2024 συνεχίστηκαν τα δημοσιεύματα και τα αφιερώματα που αναρτώνται στο fb και στο blog (ιστοσελίδα) του Συλλόγου μας για γεγονότα, επετείους και πρόσωπα της Εθνικής Αντίστασης, κατά κύριο λόγο από τον ακαταπόνητο Γενικό Γραμματέα κ. Αποστολάκη, αλλά και από τον Νικόλα Φιλάρετο και την ομιλούσα. Η δυναμική αυτών των αναρτήσεων είναι εκπληκτική και έχουν πραγματικά ‘απογειώσει’ την καλή φήμη του ΣΙΜΕΑ σε πανελλαδικό επίπεδο. Με αφορμή τις αναρτήσεις ο ΣΙΜΕΑ αναπτύσσει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έναν γόνιμο διάλογο με πρόσωπα, φορείς, άλλους συλλόγους κ.λπ. και διευρύνει τις επαφές του, πάντα στο πλαίσιο των ορισμένων από το καταστατικό ενδιαφερόντων του.

 

ΠΡΟΣΕΧΩΣ…

Να θυμίσουμε την εκδρομή μας, την Κυριακή 29 Σεπτεμβρίου, στους Κορυσχάδες, με ξενάγηση από την ιστορικό Βασιλική Λάζου.

Τον Οκτώβριο ο Σύλλογός μας είναι καλεσμένος στην ετήσια συνάντηση Μουσείων και Φίλων της Εθνικής Αντίστασης, στη Λάρισα. Τον ΣΙΜΕΑ θα εκπροσωπήσει η ομιλούσα, με θέμα της ανακοίνωσής της: «19 Οκτωβρίου 1944 – Η απελευθέρωση του Βόλου και οι σύγχρονες επιβιώσεις της μνήμης». Προγραμματίζουμε επίσης την υλοποίηση ενός ιστορικού περίπατου σε τοπόσημα της πόλης σχετικά με την Κατοχή και την Αντίσταση.

Για τον προσεχή Νοέμβριο έχουμε προγραμματίσει επετειακή εκδήλωση για την ημέρα αναγνώρισης της Εθνικής Αντίστασης, με καλεσμένη την ιστορικό και συγγραφέα Μάγδα Φυτιλή, η οποία θα συνομιλήσει μαζί μας με αφορμή το βιβλίο της Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΖΩΗ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ, που έχει συγγράψει μαζί με τους ιστορικούς Μάνο Αυγερίδη και Ελένη Κούκη.

Για τον Δεκέμβριο προγραμματίζουμε, μαζί με τα ΑΣΚΙ, την παρουσίαση του βιβλίου του Κώστα Καρπόζηλου «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ, ΜΙΑ ΔΙΕΘΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ 1912-1974».

 

Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για τη συμμετοχή σας στις εκδηλώσεις του Συλλόγου, για τις προτάσεις και το ενδιαφέρον σας, να παρακινήσω όσους δεν έχουν ακόμη δηλώσει για την εκδρομή μας να το ξανασκεφτούν. Σας ευχαριστώ για τη σημερινή σας παρουσία και ζητώ την έγκριση του Διοικητικού Απολογισμού για να προχωρήσει η διαδικασία.

                                                                                                            Βόλος, 18.09.2024

1)25-1-23 ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ  https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid02z8ksKfwAdQ1FRuXS79qUhqqZDmub6a8U9AMyv5hcyhhWhXPxUWtAtJ8RBohFWmm8l

2)  ΕΠΕΤΕΙΚΗ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid02Rbc9tokiEux2oaZPLK5XCZrTEfTjbVLxbpEyyAE2Z66jpMSvVGB769dF1Q5eTzYBl

 

3 ) ΒΟΓΛΗΣ  ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ  https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid0YiRQvsus51JQcqV6gbdVQ2cNnHUUrAMRqJcPQuZ9VTKByxx3cs83z4Pg6oKKuKXvl

4)ΒΑΡΔΑΡΟΣ   ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΑΧΗΤΡΙΕΣ  ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid02qnX5y3SUEjSTgTrxJdEdJLEUiNhMgg3NLC6hF5dtN5jbPtmjs7HHmhp98UFeGXmKl

5)  9  ΜΑΙΟΥ        ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΕΦΑΝΟΥ  https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid02MVRGZZ39dHJ8wABqcwuNhanF1CAGLrBf2fi1a6zxvha1gMryoPyNxQSznHWXwfJZl

6)  31 ΜΑΙΟΥ  ΟΡΜΑΝ ΜΑΓΟΥΛΑ https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid0tGTdQcih6mqT2W2dUMzMwUSGCCe3LNX72BcZmBzdtqRroCX3ggwoYRTGPiXvpky8l

7) 13 ΙΟΥΝΙΟΥ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΥΠΟΥ https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid0GsXa1da9ma8a2MdM6GsD3hTZD2Nay1YXgrSuTozAk7TJBot8TswJcUACh1jBVnbXl

8) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ  ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΑΝΤΙΦΑΣΙΣΤΕΣ  ΣΤΟΝ ΕΛΑΣ https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid02TReebbbsgxXnCG5xybmowzgAinVc8WMhsRbK4JAFazqUnjsXAnkYJYssgZ5zo6nNl

9) ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ    ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ –ΕΑΜ https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid02n7fkt3TiqySsQ1NXxzCAn8C2nQDjqu8sGF3Lf8uq9vxYgrEfV1R414cnQuN3K3Ppl    

10)  25 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ  ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΕΦΑΝΟΥ https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid0ZJH32wX6hm1PmFqLH59nayVsM4Mw97ZJVaUWgVUu85eusrZLVtN9zGJHUsDDpPtBl

11) 18 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ   ΔΡΑΚΕΙΑ https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid0cFC387gPbzXRLKk8MkeNU61meHr8btLXtYTVer1pn16P4BfHvLFobzJfuDaVJBapl

 

2024

 

12) ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ  ΣΙΜΕΑ –με  ΙΑΚΑ –ΑΣΚΙ https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid0214i3LFK6WkU3We5soPpye1qZ7vtxXwFdypTqS7cWDSCM7kbVfbsYC7fuVamagMmxl

13)ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ   https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid0yLTEUxptRuWKNPTkCzwnxnfk2EQPd8Ry8H3yW1tiNzL1WHsGXUR3SKCdgedPdJ4El

 

14) ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ  ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ  : ΟΙ ΔΟΣΙΛΟΓΟΙ https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid0B4wcD1UkY1NSC7CmhziFGpfoMeBP4SDrpD7J1xFYdsrzLw6pZ4SwKBraVV6d8Qgel

15) ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΜΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ  CINEDOC  https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid0vkWPthaKn6QweqDWX8ETNj4PZDnwex4jN1as2a523J5kAP7MyFdbUWVKGr4siR63l

16)ΡΕΥΜΟΝΔΟΣ ΑΛΒΑΝΟΣ    :   Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΕΜΦΥΛΙΟΣ

https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid02KvEDvKqLSM7LZ9BM71NHMLjp1b2768bHrvdTKDvmVArcfK28cXm7GrnJEo5XV14Xl

 17)   ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΤΑΣΟΣ    Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΗΤΤΗΘΗΚΕ

https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid02hFuZFAFBenAGjdT6R1k9cNSLDjdsNy2bsyR36vStyx91Yj5vAGYRN1ihDQoViSCWl

18)

https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid0Kcks1bFm1dbdeiQVhnLM6kZUBEwY4Z3DAJ8SvXQQ7TdPqvZx4GjyXuSQZ3ZxBpQRl

 


19)  ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ  ΤΩΝ ΑΝΘΥΠΟΛΟΧΑΓΏΝ ΤΟΥ  ΕΛΑΣ  https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid02JCQn361KuguhwU3PLDnuqDJ7kRGj4DLRKa6t6yLppBHbW2H7qYkK7aRY9sx1bnmQl

 

 

 

Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου 2024

ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΜΑΝΟΠΟΥΛΟΣ

 

ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΜΑΝΟΠΟΥΛΟΣ              

 


  Αξιωματικός του “Κατσώνη”, αιχμάλωτος σε ναζιστικά στρατόπεδα   

 

Κείμενο : Κατερίνα Κουρκούμπα-Δελακουβία

 

 

Στο Αιγαίο περιπολούσαν  πλοία επιφανείας και υποβρύχια συμμαχικά και ελληνικά σε συνεργασία με το Συμμαχικό Στρατηγείο της Μέσης Ανατολής. Ένα από αυτά ήταν και το υποβρύχιο «Λ. Κατσώνης», που περνούσε τακτικά από τις θάλασσες των Σποράδων με κυβερνήτη τον Αντιπλοίαρχο του Πολεμικού Ναυτικού, Βασίλη Λάσκο. 

 


 

Στις 14 Σεπτεμβρίου του 1943 περιπολούσε 4-6 μίλια ανοιχτά της Σκιάθου, απέναντι από το ακρωτήρι της Σηπιάδος. Ενώ βρίσκονταν εν καταδύσει, δέχθηκε επίθεση με βόμβες βυθού από γερμανικό ανθυποβρυχιακό σκάφος επιφανείας, παθαίνοντας σημαντικές βλάβες. Αναγκάσθηκε να αναδυθεί και να δώσει σθεναρή άνιση μάχη. Ο κυβερνήτης και οι άνδρες του Κατσώνη δεν θέλησαν να παραδοθούν και πολέμησαν γενναία ως το τέλος.

 Επρόκειτο για  παλιό υποβρύχιο με προβλήματα στη μηχανή του, που χάλασε την κρίσιμη ώρα, και ατελώς εξοπλισμένο με ένα μόνο πυροβόλο και κανόνι. Μπροστά στην ασύγκριτα ισχυρότερη υπεροπλία της εχθρικής κορβέτας, που έβαλλε  συνεχώς με όλα τα κανόνια και τα πυροβόλα, έμειναν πιστοί στην προαιώνια ιαχή της ελληνικής ιστορίας «Όχι». Τελικά  το υποβρύχιό εμβολίσθηκε από το γερμανικό ανθ/χιακό και βυθίσθηκε, συμπαρασύροντας στο βυθό, τον γενναίο πλοίαρχο Βασίλη Λάσκο και τα περισσότερα μέλη του πληρώματος. Πολλοί όμως σκοτώθηκαν από τους Ναζί, που τους πυροβολούσαν, ενώ είχαν πέσει στη θάλασσα και κολυμπούσαν, παραβιάζοντας έτσι κάθε έννοια του Διεθνούς Ναυτικού Δικαίου. Οι απώλειες του ελληνικού υποβρυχίου ήταν 32 νεκροί και των εχθρών ένας νεκρός και οκτώ τραυματίες.

 Στον Γερμανικό Τύπο τα δραματικά γεγονότα καταγράφηκαν με τον τίτλο «Η Ναυμαχία της Σκιάθου». (Ηλίας Τσουκαλάς, Υποβρύχιον Υ/1, δ΄ έκδοση, Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδος, 1990, σελ. 78). Από τους Έλληνες που χάθηκαν, άλλοι σκοτώθηκαν, άλλοι πνίγηκαν και άλλοι πολύ πιθανόν να έπεσαν θύματα σκυλόψαρων. Δεκαεπτά μέλη του πληρώματος του Κατσώνη,  ανάμεσά τους και δυο Άγγλοι, οι περισσότεροι τραυματισμένοι, αφού νοσηλεύθηκαν για λίγο σε νοσοκομεία της Αθήνας, μεταφέρθηκαν σε γερμανικά στρατόπεδα και επέστρεψαν μετά τη λήξη του πολέμου. Τρεις μόνο διασώθηκαν κολυμπώντας προς τις ακτές. Ο ναύκληρος Αντώνης Αντωνίου, που βγήκε στην Ξυνόβρυση Πηλίου και ο ύπαρχος  Ηλίας Τσουκαλάς και ο υποκελευστής Τάσος Τσίγκρας, που βγήκαν στη Σκιάθο.

 

Μεταξύ των αιχμαλώτων του μοιραίου υποβρυχίου ήταν και ο Χριστόφορος Μανόπουλος, που πέθανε το 1988 και ο Κώστας Σταμούλης από τις Μηλιές, που επέστρεψε από τη Γερμανία, αλλά έκτοτε χάθηκαν τα ίχνη του. Ο Μανόπουλος ήταν μόνιμος αξιωματικός και αμέσως μετά την εισβολή των Γερμανών στην Ελλάδα έφυγε και πολέμησε στην Κρήτη και από κει στη Μέση Ανατολή.  Επέζησε από το ναυάγιο, αφού πάλεψε με τα κύματα για τρεις ώρες, αλλά σύρθηκε αιχμάλωτος σε στρατόπεδο στη Γερμανία και επέστρεψε στην Ελλάδα μετά την τελική πτώση της Γερμανίας.

Επιστολή του Χ. Μανόπουλου στον Γ. Θωμά. Εφημερίδα Θεσσαλία 14 Σεπτεμβρίου 1971:

«Συμμετείχα σε όλα τα ηρωικά κατορθώματα του υποβρυχίου μας κατά τον Β΄ Παγκόσμιον Πόλεμον. Ήτοι στο βούλιαγμα των δύο ισπανικών φορτηγών και επιταγμένων υπό των Γερμανών. Στο βύθισμα φορτηγού σκάφους εντός του λιμένος Καρλοβασίου Σάμου. Στην απόπειρα να εισέλθωμε στο λιμάνι του Γυθείου και να βυθίσωμε εχθρικό πολεμικό σκάφος κ.λ.π. κ.λ.π. Διά τα κατορθώματα αυτά ετιμήθηκα, όπως και οι άλλοι συνάδελφοι του Κατσώνη, διά των παρασήμων «Πολεμικού Σταυρού» και «Εξαιρέτων Πράξεων» και ευχαριστώ τους τιμώντες με…»

Ο ίδιος αφηγείται τις τελευταίες δραματικές ώρες του Κατσώνη στον Γ. Θωμά ( Εφημερίδα Θεσσαλία, 18 Σεπτ. 1983, Το τέλος του Κατσώνη):

 « …Τότε κάναμε ταχεία κατάδυση, αλλά οι Γερμανοί μας ρίξαν βόμβες βυθού που μας βρήκαν και έτσι άρχισε το κακό. Άρχισε να χαλάει η πυξίδα, να χαλούν τα μηχανήματα, τα φώτα, οπότε αναγκασθήκαμε να βγούμε επάνω και να δώσουμε μάχη, αφού ήμασταν που ήμασταν χαμένοι. Είχαμε ένα κανόνι και ένα πολυβόλο και αρχίσαμε να ρίχνουμε. Έρριχναν και οι Γερμανοί με πολυβόλα και με κανόνια – ήταν πάρα πολύ εξοπλισμένο το καράβι τους σαν αστακός. Πολλά βλήματα λοιπόν έπεσαν επάνω μας, και το υποβρύχιο πάθαινε μεγάλες ζημιές. Σκοτώνεται η ομοχειρία του πολυβόλου, σκοτώνεται ο κυβερνήτης ο Λάσκος, σκοτώνεται ένας ύστερ’ απ’  τον άλλον, αλλά κρατούσαμε εμείς που ζούσαμε και πολεμούσαμε. Στο τέλος το γερμανικό ώρμησε πάνω μας και μας έκανε εμβολισμό, που έγινε αιτία να βουλιάξει πιο πριν το υποβρύχιο. Στο μεταξύ είχαν σταματήσει πια οι μηχανές, κι έτρεξαν οι μηχανικοί να τις διορθώσουν. Κι αυτοί όλοι φλόμωσαν μέσα και πήγαν χαμένοι. Στο πλωριό επίσης  υπόφραγμα είχε κλειστεί ο Μαντονανάκης, που ήταν ο προϊστάμενος τορπιλλητής, μαζί με άλλους πεντέξι και δεν θέλησαν να βγουν, πιστοί στον κανονισμό, επειδή, αν άνοιγαν την πόρτα κι έβγαιναν θα έμπαινε νερό και στο άλλο υπόφραγμα και θα πνίγονταν και οι άλλοι. Είχαμε δηλαδή εδώ μια αυτοθυσία αυτών των παιδιών.  

Εμείς προσπαθήσαμε να βγούμε από την έξοδο κοντά στη γέφυρα, αλλά βρήκα μεγάλες δυσκολίες γιατί συναντούσαμε πτώματα συναδέλφων. Ανοίξαμε λοιπόν την κάθοδο των αξιωματικών και ριχτήκαμε στη θάλασσα, αλλά εκεί που πηδούσα δέχτηκα βλήμα στο δεξί πόδι, και το πόδι μου έσπασε. Ήταν ζεστό όμως ακόμα και δεν το καταλάβαινα και κολυμπούσα να βγω προς το Πήλιο, προς το Προμύρι ή προς το χωριό μου την Τσαγκαράδα. Ήταν κοντά μου και ο Θυμαράς ο Νίκος, μεγάλος κολυμβητής, και του λέω: «Περίμενέ με, Νίκο, να έρθω κι εγώ», κι αυτός φώναξε «θα μας φτάσεις, θα μας φτάσεις». Αλλά χάθηκε αυτός εκεί στο πέλαγος, αν και δεινός κολυμπητής, θα τον έφαγε κάποιο ψάρι. Μολαταύτα, κρατούσαμε την ψυχραιμία μας και είχαμε μεγάλο πατριωτικό φρόνημα. Ήταν και τα νιάτα, βλέπετε τότε, εγώ ήμουν 24 χρονών. Είχαμε όμως και πειθαρχία τόση, ώστε αν μας έλεγε ο Λάσκος «θα πέσετε στη θάλασσα να σκοτωθείτε για την πατρίδα», θα το κάναμε. Λίγο πιο πέρα το υποβρύχιό μας χανόταν στο βυθό, παρασύροντας μαζί του πτώματα και ζωντανούς. Γερμανός πάντως δεν πάτησε απάνω του, ο Κατσώνης πέθανε ελεύθερος, με τη σημαία ψηλά, όπως ήταν, και κατατρυπημένος από τα βλήματα.»

Στα κείμενα του Χ. Μανόπουλου κάνει εντύπωση η σεμνότητά του, ο πατριωτισμός του, το ήθος του και ο πόνος του για τον χαμό των συντρόφων του, που τον χαρακτήριζαν και στη ζωή του.

Την περιπέτειά του μετά τη σύλληψή του ο Χρ. Μανόπουλος, ο επιζήσας ασυρματιστής, εξιστόρησε στην Νίτσα Κολλιού, που τη διέσωσε στο πολύτιμο έργο της, Άγνωστες Πτυχές Κατοχής και Αντίσταης 1941 - 44:

« Μας ανέβασαν στο δικό τους σκάφος και ύστερα μας πήγαν στην Αθήνα, στις φυλακές Αβέρωφ ή στο Σισμανόγλειο για νοσηλεία από τα τραύματα. Εγώ είχα τραύμα στο πόδι, με πήγαν στο νοσοκομείο και μετά στις φυλακές. Ως αιχμάλωτος πολέμου μας μετέφεραν αργότερα μαζί με Ιταλούς στη Γερμανία. Το ταξίδι μας έγινε με τραίνα που χρησιμοποιούνταν για μεταφορά ζώων. Δεν υπήρχαν παράθυρα, ούτε κρεβάτια, ούτε κουβέρτες. Για φαγητό μας έδιναν ένα ξεροκόματο από τα δικά τους στρατιωτικά ψωμιά. Ένα κομμάτι για όλο το διάστημα του ταξιδιού.

Κάπου στα σύνορα Γερμανίας- Αυστρίας, εμάς τους αιχμαλώτους μας πέρασαν από κλίβανο, προτού μας πάνε στα στρατόπεδα. Πλυθήκαμε σε ντους με ένα κομμάτι σαπούνι ο καθένας. Πολλοί συμπεράναμε ότι αυτά τα σαπούνια μπορεί να προέρχονταν από πτώματα Εβραίων. Ύστερα μας έβαλαν σε άλλον θάλαμο και στεγνώσαμε με ξερό ατμό.

Εμάς τους προερχόμενους από το Πολεμικό Ναυτικό και γενικά όλους τους συμμάχους, Άγγλους, Γάλλους, Αμερικάνους, Αυστραλούς, Νοτιοαφρικανούς και Ζηλανδούς, μας είχαν ξεχωρίσει από τους αιχμαλώτους στρατιωτικούς ξηράς και αεροπορίας. Μας είχαν μέσα σε έκταση περίπου τεσσάρων στρεμμάτων, με συρματοπλέγματα γύρω και σκοπούς Γερμανούς σε υψώματα, στις γωνιές. Μέναμε σε παράγκες, ανά 40, 50 ή 60 άτομα, και μέναμε σε ξύλινα κρεβάτια, ανά τρία, το ένα πάνω στο άλλο, με αχυρένια στρώματα. Για φαγητό παίρναμε από μαγειρείο που μας είχαν προσδιορίσει να το χρησιμοποιούμε μόνοι μας. Αλλά τα φαγητά μας ήταν πολύ λιτά. Προέρχονταν από γουλιά ή πατάτες σούπα, με συνέπεια να υποφέρουμε πολύ από πείνα. (Ας ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για αιχμαλώτους πολέμου και οι συνθήκες διαβίωσής τους δεν συγκρίνονταν με των πολιτικών αιχμαλώτων, που ουσιαστικά ήταν υπό εξόντωση).

Εκείνοι που υπέφεραν περισσότερο από όλους ήταν οι Ρώσοι. Τόσο κακή μεταχείριση είχαν που αν κανένας δικός τους πέθανε από τις κακουχίες, τον έθαβαν μέσα στην παράγκα για να μη γίνεται αντιληπτός ο θάνατός του και να καρπώνονται οι υπόλοιποι τη μερίδα του.

Κάθε φορά που οι Γερμανοί είχαν ήττα στο Μέτωπο, εμάς τους ναυτικούς του Πολεμικού Ναυτικού μας μετέφεραν για λόγους ασφαλείας από το ένα μέρος στο άλλο με τη συνοδεία στρατιωτικών. Και τα βράδια, ενώ οι συνοδοί μας κοιμόντουσαν σε διάφορα οικήματα, εμείς διανυκτερεύαμε στο ύπαιθρο. Από το κρύο το πρωί δεν λυγούσαν τα πόδια μας και δυσκολευόμαστε να περπατήσουμε. Μερικούς, ώσπου να συνέλθουν, τους φορτωνόμασταν στις πλάτες μας. Τελικά μας τοποθέτησαν στο ίδιο στρατόπεδο με τους ναυτικούς του Εμπορικού Ναυτικού. Μαζί μας ήταν και οι αιχμάλωτοι άλλου υποβρυχίου, του «Τρίτωνος», που βυθίστηκε από τον εχθρό, κοντά στον Κάβο Ντόρο. Το στρατόπεδό μας βρισκόταν ανάμεσα Βρέμη-Αμβούργο-Ανόβερο και ονομαζόταν Μάρλαγκουντ Μίλλαγκ Νορντ».

Αλλά η πατρίδα δεν άνοιξε στοργική αγκαλιά να δεχτεί αυτούς που επέστρεφαν σε άθλια κατάσταση από τα ναζιστικά στρατόπεδα Όχι μόνο δεν τους υποδέχονταν ως ήρωες, αλλά νέες ταλαιπωρίες τους περίμεναν, μόλις έφθαναν στο ελληνικό έδαφος. Ο Χρ. Μανόπουλος λίγο μετά την επιστροφή του, απολύθηκε από το Πολεμικό Ναυτικό κι εξορίστηκε. Ήταν απλώς ένας έντιμος άνθρωπος. (Μαρτυρία Περσεφόνη Μανοπούλου).

 

Κατερίνα Κουρκούμπα – Δελακουβία. Από το βιβλίο “Η Σκιάθος στα χρόνια της θύελλας”.

   Σημείωση 1) Για τον Τσουκαλά εδώ  και την διασωσή του εδώ. https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid02y1fVgzzgbsG5yhVBLMuRzwJxcRNqfeS4gdDqRn8o3W38dKeGyJ8No87jiVrUm181l

 

 

ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ 6-4-41

      https://www.facebook.com/simea2016/posts/pfbid02cCnYw47eRwXUPtBFRZVSXc8AYXhzeVsfSBWNQzB5mWEfV7ZrTAi7QkPYApr9LR7Dl   ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 6...